Γιώργος Δεπόλλας

Στο σύντομο βιογραφικό του φωτογράφου Γιώργου Δεπόλλα διαβάζουμε:

Ο Γιώργος Δεπόλλας γεννήθηκε το 1947 στην Αθήνα. Σπούδασε σκηνοθεσία κινηματογράφου και, από το 1975 μέχρι σήμερα, ασχολείται συστηματικά με την εφαρμοσμένη και την καλλιτεχνική φωτογραφία. Είναι συνιδρυτής του IMAGE STUDIO (1975), του ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΑΘΗΝΩΝ (1979) και της εκδοτικής εταιρείας FOTORAMA (1983). Από το 1984 διδάσκει φωτογραφία στη Σχολή Βακαλό. Η δουλειά του έχει δημοσιευτεί και εκτεθεί επανειλημμένα τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.

Πουθενά ωστόσο στις πέντε-έξι αυτές αράδες, δεν αναφέρεται η συμβολή του Γιώργου Δεπόλλα στη γέννηση της «Σύγχρονης Ελληνικής Φωτογραφίας», όπως αυτή διαμορφώθηκε από το 1980 και μετά ούτε η σημασία του προσωπικού του έργου στο φωτογραφικό γίγνεσθαι της χώρας. Ίσως το ευρύ ελληνικό κοινό δεν γνωρίζει ότι πρόκειται για έναν φωτογράφο που είναι πλέον «ιστορικός». Το όνομά του συμπεριλαμβάνεται στη λίστα με τους σημαντικούς Έλληνες φωτογράφους, που επίσημα αναφέρονται σε κείμενα για την Ελληνική Φωτογραφία, σε διδακτικά εγχειρίδια, αλλά και παρουσιάζονται εντός και εκτός Ελλάδας. Σε αυτό ίσως έχει συμβάλλει και ο ίδιος, με το να απέχει από το διαδίκτυο και να παρουσιάζει τη δουλειά του, κυρίως, μέσω εκδόσεων και εκθέσεων. Βέβαια, το ενδιαφέρον ανθρώπων που αγαπούν τη φωτογραφία και θαυμάζουν το έργο του, έχει ως αποτέλεσμα την προσωπική επαφή μαζί του, κάτι σαφώς ανώτερο από μία έρευνα μέσω του διαδικτύου.

Την Παρασκευή 27 Φεβρουαρίου 2015, όσοι βρέθηκαν στο Βόλο είχαν την ευκαιρία να βιώσουν μια τέτοια επαφή με τον Γιώργο Δεπόλλα, ο οποίος παρουσίασε την πενηντάχρονη σχεδόν πορεία του στον φωτογραφικό χώρο, μέσα από φωτογραφίες διαφορετικών ενοτήτων του έργου του, ως προσκεκλημένος της Φωτογραφικής Λέσχης. Η περιγραφή της εκδήλωσης που είχε τίτλο «Γιώργος Δεπόλλας – 50 χρόνια Φωτογραφία», ανέφερε ότι “ο τιμώμενος θα επιχειρήσει μια αναδρομή σε διαφορετικά είδη φωτογραφίας με τα οποία έχει ασχοληθεί, παρουσιάζοντας ταυτόχρονα δείγματα της καλλιτεχνικής δουλειάς του τόσο από την πρώτη περίοδο, που ανήκει στο χώρο της άμεσης φωτογραφίας, όσο και από τη δεύτερη, που ανήκει στο χώρο της σκηνοθετημένης φωτογραφίας. Θα προβληθούν και θα σχολιαστούν επιλεγμένες εικόνες, θα γίνει διάλογος με τους παρευρισκόμενους και θα απαντηθούν πιθανές απορίες και ερωτήσεις φωτογραφικού περιεχομένου”. Όλα αυτά όμως, δεν πλησιάζουν παρά ελάχιστα το απολαυστικό και άκρως ενδιαφέρον τετράωρο, που έζησαν όσοι βρέθηκαν εκεί. Οφείλουμε να σημειώσουμε ότι η παρακάτω συνέντευξη, την οποία ο φωτογράφος μας παραχώρησε γραπτά πριν την ομιλία του, δεν μπορεί, σε καμία περίπτωση, να μεταδώσει την ατμόσφαιρα που υπήρχε στην αίθουσα εκδηλώσεων του Πολιτιστικού Κέντρου Νέας Ιωνίας, όπου η έντονη φυσική παρουσία του Γιώργου Δεπόλλα, ο χειμαρρώδης λόγος του, το χιούμορ, η βαθιά, προσωπική σχέση του με το φωτογραφία, αλλά και η στάση του απέναντι στη ζωή, ενθουσίασαν το κοινό.

Ποια ήταν η κατάσταση της φωτογραφίας στην Ελλάδα όταν αρχίσατε να ασχολείστε με το αντικείμενο; 

Ξεκίνησα στα 15 μου ως ερασιτέχνης. Εκείνη την περίοδο, μέσα του 60, ήταν πολύ δύσκολο να πληροφορηθείς, άρα και να δεις, τι ακριβώς συνέβαινε στην Ελληνική Φωτογραφία. Υπήρχε βέβαια η Ε.Φ.Ε., αλλά αυτός είναι ένας ειδικός χώρος. Να φανταστείτε ότι λόγω του χαμηλού επιπέδου, αλλά και λόγω των πολιτικών συγκυριών της τότε περιόδου, δουλειές όπως του Κ. Μπαλάφα ή του Σπ. Μελετζή δεν ήταν δυνατόν να εμφανιστούν.

Τι είδους φωτογραφία κάνατε εσείς εκείνη την εποχή και πόσο εύκολα αυτή γινόταν αποδεκτή από το ελληνικό κοινό;

Λίγο αργότερα, στα μέσα της δεκαετίας του 70, πέρα από τις επαγγελματικές μου δραστηριότητες, άρχισα να ασχολούμαι παράλληλα με πολλά διαφορετικά είδη, όπως πορτραίτο, στιγμιότυπο, still life, sequences, κ.λπ. Το να δείξεις τη δουλεία σου τότε ήταν από δύσκολο έως ακατόρθωτο. Εγώ είχα την τύχη, δύο πολύ ενδιαφέροντες άνθρωποι που είχαν κάποιους χώρους, να εκτιμήσουν αυτό που έκανα και να μου δώσουν την δυνατότητα να το εκθέσω. Ο ένας ήταν ο Γιώργος Κοτανίδης, στο βιβλιοπωλείο που διατηρούσε στον κινηματογράφο STUDIO και ο άλλος ο Οδυσσέας Χατζόπουλος (ΚΑΚΤΟΣ), στο πρώτο βιβλιοπωλείο του στη οδό Κυψέλης. Θα έλεγα ότι εκ μέρους του κοινού η υποδοχή ήταν ιδιαίτερα θερμή.

Η σχέση σας με τον Κινηματογράφο επηρέασε το φωτογραφικό έργο σας;

Ασφαλώς και ευτυχώς που το επηρέασε, όπως παράλληλα η λογοτεχνία, η ζωγραφική, η γελοιογραφία και, ιδιαιτέρα, η Rock κουλτούρα.

Πόσο βιωματική θα μπορούσατε να χαρακτηρίσετε τη φωτογραφία σας;

Αφού μέχρι σήμερα δεν έχω κάποια ιδιαίτερη σχέση με την εμπορευματοποίηση της προσωπικής μου δουλειάς (παραγωγή εικόνων που να αρέσουν σε συγκεκριμένο κοινό ώστε να μπορούν εύκολα να διακινηθούν στο συγκεκριμένο κύκλωμα κ.λπ.), θα μπορούσα να πω ότι, όντως, η δουλειά αυτή σε ένα μεγάλο βαθμό είναι βιωματική. Από τότε που ξεκίνησα μέχρι σήμερα δύο ήταν τα βασικά θέματα που με απασχολούσαν. Το ενδιαφέρον μου για τον συνάνθρωπο και η προσπάθειά μου να διερευνήσω  τα όρια και τις δυνατότητες αυτού του ‘’νέου”, καταπληκτικού μέσου που είναι η φωτογραφία.

Η παράλληλη ενασχόλησή σας με την εφαρμοσμένη και την καλλιτεχνική φωτογραφία ήταν εύκολη ή δύσκολη υπόθεση;

Όλα τα τολμήματα έχουν δύο όψεις. Έγκαιρα κατάλαβα ότι το να έχω την απαίτηση να ζήσω από την (προσωπική) φωτογραφία ήταν εντελώς ανώφελο. Γι αυτό επέλεξα να ασχοληθώ επαγγελματικά με την διαφημιστική φωτογραφία και αργότερα την ταξιδιωτική, ώστε να έχω την άνεση παράλληλα να κάνω και φωτογραφίες για το ‘’κέφι” μου, χωρίς να χρειάζεται να αρέσουν για να αγοραστούν και χωρίς να πρέπει να ακολουθώ τις εκάστοτε τάσεις της αγοράς τέχνης. Ωστόσο, το να προσπαθήσεις να ισορροπήσεις πατώντας σε δύο διαφορετικές βάρκες, δεν είναι και η πιο ενδιαφέρουσα εμπειρία.

Εδώ και πολλά χρόνια διδάσκετε φωτογραφία. Τι πιστεύετε για τον τρόπο που διδάσκεται η φωτογραφία στην Ελλάδα;

Δυστυχώς στη χώρα μας, σε υψηλό επίπεδο, η φωτογραφία διδάσκεται μόνο στα Τ.Ε.Ι Αθηνών. Και ξέρετε πολύ καλά ότι στο δημόσιο υπάρχουν πράγματι αρκετοί σπουδαίοι δάσκαλοι, αλλά, δυστυχώς, και πολλοί αλεξιπτωτιστές.

Πού βρίσκεται σήμερα η ελληνική φωτογραφία σε σχέση με το διεθνές πλαίσιο;

Αν προσπαθήσουμε να κάνουμε σύγκριση με την κατάσταση που επικρατεί στην Αμερική, την Ευρώπη και αλλού, το επίπεδό μας βρίσκεται ιδιαίτερα χαμηλά. Δεν είναι μόνο το θέμα εκπαίδευσης, είναι και το τι κάνεις μετά από αυτό, τι υποδομές υπάρχουν και πώς λειτουργούν αυτές, τι δυνατότητες έχεις να δείξεις, να εκδόσεις κ.λπ. τη δουλειά σου.

Μετά από "50 Χρόνια Φωτογραφίας" συνεχίζετε να ασχολείστε ενεργά με τη φωτογραφία. Έχει αλλάξει κάτι στη φωτογραφία σας ή στα θέματα που σας απασχολούν;

Πολλά έχουν αλλάξει στη δουλειά μου, αν σκεφτούμε το πώς ξεκίνησα, αλλά για να θυμηθούμε και τον σπουδαίο Θ. Αγγελόπουλο, μάλλον στριφογυρίζουμε όλη μας τη ζωή γύρω από το ίδιο πράγμα.

Ετοιμάζετε κάτι καινούριο;

Έχω ήδη έτοιμη μία νέα δουλειά και δουλεύω παράλληλα εδώ και κάποιο διάστημα πάνω σε δυο-τρείς διαφορετικές ιδέες.

Η πρόσβαση στο φωτογραφικό αρχείο σας, ηλεκτρονικά τουλάχιστον, δεν είναι εύκολη υπόθεση. Υπάρχει ωστόσο μεγάλο ενδιαφέρον από νέους φωτογράφους και μελετητές της φωτογραφίας για αυτό. Σκέφτεστε να προχωρήσετε κάποια στιγμή σε μία αναδρομική έκδοση του έργου σας που δεν περιέχεται στις ήδη υπάρχουσες εκδόσεις ή να το αναρτήσετε σε κάποια ιστοσελίδα στο διαδίκτυο;

Η αλήθεια είναι μία, ότι έχω ακόμα κάποιους ενδοιασμούς για το πώς παρουσιάζεται η φωτογραφία στο διαδίκτυο κι εγώ ασφαλώς την προτιμώ τυπωμένη. Εδώ και μερικά χρόνια είχα μια σοβαρή πρόταση από σημαντικό φορέα για μία μεγάλη αναδρομική μου έκθεση, αλλά, δυστυχώς, λόγω των γνωστών συνθηκών έχει αναβληθεί δύο φορές. Ελπίζω, αν κάποια στιγμή γίνει, να ακολουθήσει η δημιουργία του προσωπικού μου site.