Γεωργία Πονηράκου

H Γεωργία Πονηράκου είναι μία από τις πάμπολλες «διαδικτυακές φωτογραφικές γνωριμίες» που όμως - κατά τη γνώμη μου- ξεχωρίζει για την ιδιαιτερότητα των φωτογραφιών της. Φωτογραφίες που σίγουρα δεν μένουν αδιάφορες, φωτογραφίες που έχουν χαρακτήρα και ταυτότητα.

Η Γωγώ Πονηράκου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1983. Η φωτογραφία, ως ανάγκη έκφρασης, προέκυψε κατά τη διάρκεια των σπουδών της στη Βιολογία, το 2011. Με αρχή τον σκοτεινό θάλαμο του Π.Ο.Φ.Π.Α., παρακολούθησε σεμινάρια με δασκάλους τον Πάνο Κοκκινιά, τον Παναγιώτη Καλκαβούρα, τον Λουκά Βασιλικό, τον Ιωάννη Τζανετέα. Από το 2016 σπουδάζει στη Focus, Σχολή Φωτογραφίας & Βίντεο. Δουλειά της έχει δημοσιευτεί σε ξένα και ελληνικά μέσα, έντυπα και online, ενώ έχει συμμετάσχει σε ομαδικές εκθέσεις ανά την Ελλάδα. Τον Φεβρουάριο του 2017 τυπώθηκε το πρώτο της zine με φωτογραφίες της και ποιήματα του Κωστή Ντέμου. Είναι μέλος της φωτογραφικής ομάδας OramaPhotos.

Θα θέλαμε να μας πεις κάτι που δεν ξέρουμε για σένα. Υπάρχει κάποιος άλλος τρόπος δημιουργικής έκφρασης με τον οποίo ασχολείσαι;

Ναι, γράφω. Από μικρή ηλικία. Στην αρχή όχι σοβαρά πράγματα. Μετά, μικρές ιστορίες που τις μισές από αυτές ανέβαζα σε ένα blog. Εδώ και παραπάνω από 6 χρόνια σκαρώνω ποιήματα. Στην αρχή αυτόματες γραφές που δεν οδηγούσαν πουθενά, πιο μετά συνειδητές προσπάθειες. Ήταν καταχωνιασμένα και νομίζω πως ήρθε η ώρα τους να βγουν στο φως για να ολοκληρωθεί αυτός ο μικρός κύκλος και να αρχίσει ένας καινούριος.

Αγαπημένο θέμα φωτογράφισης;

Εξαρτάται από τη διάθεση στην οποία βρίσκομαι. Οπότε, υπό αυτό το πρίσμα τα πάντα μπορεί να αποτελέσουν - στιγμιαία- αγαπημένο θέμα: πρόσωπα, ζώα, πράγματα, θλιβερά και ευχάριστα, τετριμμένα και θαυμαστά παράξενα.

Υπάρχει κάποιο είδος φωτογραφίας που σε εκφράζει περισσότερο;

Με ενδιαφέρει η φωτογραφία ντοκουμέντο, η φωτογραφία που περιγράφει μια κατάσταση, ένα βίωμα. Την σχέση ανάμεσα σε ανθρώπους που αγαπιούνται, μισιούνται, δρούν, αντιδρούν, αδιαφορούν. Δεν τα πάω καλά με τις ταξινομήσεις και τις κατηγοριοποιήσεις. Με ενδιαφέρει, λοιπόν, η καλή φωτογραφία.

Αυτό που μου αρέσει στις φωτογραφίες σου είναι ότι δεν φοβάσαι να εκτεθείς, να βάλεις τον εαυτό σου στο κέντρο της φωτογραφίας, να βγάλεις αυτοπορτραίτα. Μέσα από τη φωτογραφία, έτσι κι αλλιώς, εκτίθεται κάποιος, η ψυχολογία του κυρίως. Πώς και -αν θες- γιατί φτάνει ο φωτογράφος να βάλει και τον εαυτό του, ως παρουσία, μέσα στο κάδρο;

Η πιο απλή και ίσως αφελής απάντηση που θα μπορούσα να σου δώσω είναι «για να τον παρατηρήσει». Κουβαλάμε τον εαυτό μας κι όσα είμαστε ακατάπαυστα και οι στιγμές που κάνουμε στάση είναι τόσο λίγες. Για μένα είναι σαν να πατάω pause σε στιγμές της ζωής μου αυτά τα αυτοπορτραίτα. Σίγουρα, ακούω ήδη τον αντίλογο, όταν σκηνοθετείς κάτι χάνεις αυτόματα από τον αυθορμητισμό αλλά αυτό δεν σημαίνει πως χάνεις κι από την αλήθεια του πράγματος. Ξεκίνησα να κάνω αυτοπορτραίτα σε μια πολύ δύσκολη και φορτική για μένα περίοδο· ήταν η μόνη μου διέξοδος τότε. Συνεχίζω γιατί αλλάζω και είναι ο τρόπος μου να παρατηρώ τις αλλαγές σε εμένα την ίδια και στη σχέση μου με τους δικούς μου ανθρώπους.

Με ποια κριτήρια καταλήγεις σε μια ολοκληρωμένη θεματική ενότητα;

Δεν έχω καταλήξει ακόμα σε τέλος. Διαρκώς προστίθενται και αφαιρούνται φωτογραφίες ώστε να εναρμονίζονται κάθε φορά με αυτό που συμβαίνει μέσα μου την ώρα που βλέπω μια φωτογραφική ιστορία να εξελίσσεται. Φαντάζομαι πως όταν δεν θα έχω κάτι να πω ή όταν θα ξεκινήσει η ανία της επανάληψης θα έχω τον ορισμό τους τέλους μια φωτογραφικής σειράς.

Υπάρχει κάποια φωτογραφία που ζήλεψες πραγματικά;

Δεν θα χρησιμοποιούσα το όρο «ζηλεύω». Και όχι σίγουρα για κάποια φωτογραφία γιατί δεν έχει νοήμα αυτό για εμένα. Αν θαυμάζω κάτι είναι ο τρόπος κάποιων φωτογράφων. Πρόσφατα παρακολούθησα ένα σεμινάριο με τον Antoine d' Agata. Είδα και έπιασα φωτογραφίες που εγώ δεν θα μπορούσα να τραβήξω. Κι ο ίδιος ο d' Agata φτάνει να πιέζει τον εαυτό του σε όρια που εγώ δεν θα μπορούσα· όμως τελικά, μέσα από τη δυσκολία (που για τον καθένα ο πήχυς της είναι δαφορετικός εννοείται) κατακτιέται η τέχνη στην ολότητά της. Τελευταία με ενδιαφέρουν πολύ οι φωτογραφίες της Laura Rodari, του Olivier Pin Fat, της Δανάης Παναγιωτίδη, του Χάρη Μασουρά, του Άκη Κόκκινου. Μυρίζουν αυθεντικότητα, ειλικρίνεια, είναι πολυεπίπεδες.

Τί ρόλο παίζει το συναίσθημα στις φωτογραφίες σου;

Όταν είμαι συναισθηματικά φορτισμένη δεν μπορώ να φωτογραφίσω. Απόδειξη γι' αυτό αποτελούν οι μήνες που ήμουν έγκυος στην κόρη μου: τράβηξα ελάχιστες φωτογραφίες. Αυτό το κοκτέιλ από ορμόνες, δάκρυα και η ισορροπία σε μια λεπτή κλωστή με μια στρογγυλή κοιλιά μπροστά μου, δεν βοήθησε ώστε να παράξω κάτι γόνιμο! Όταν ήρθε το μωρό, ηρέμησα και ξεκίνησα να φωτογραφίζω. Η ανάγνωση των φωτογραφιών είναι που θα μου γεννήσει συναίσθημα. Όταν μια φωτογραφία αγγίξει συνάψεις και μνήμες που είναι καλά φυλαγμένες στο μυαλό μου, τότε ξέρω πως αυτή είναι μια καλή φωτογραφία.

Θεωρείς τις σπουδές πάνω στη φωτογραφία σημαντικές για να μπορέσει κάποιος να εξελιχθεί φωτογραφικά;

Υπάρχουν φωτογράφοι αυτοδίδακτοι που είναι εξαιρετικοί. Δεν είναι λοιπόν πανάκεια οι σπουδές. Είναι όμως μια καλή αρχή για να πάρεις ερεθίσματα, να ψαχτείς παραπάνω, να εξελιχθείς. Προσωπικά, μου αρέσει να βαδίζω με ένα πλάνο πιο ορισμένο. Μου αρέσει να μαθαίνω από ανθρώπους που γνωρίζουν καλά το αντικείμενό τους, μου αρέσει να εξερευνώ νέους τρόπους να προσεγγίζω την τέχνη και αυτό δεν είναι κάτι που μπορεί πάντα κάποιος να πετύχει μόνος του.

Τέλος, θα θέλαμε να μας πεις δυο λόγια για την συνεργασία σου με το OramaPhotos και τι ευελπιστείς από αυτή.

Η συνεργασία με την ομάδα Orama photos προέκυψε εντελώς αναπάντεχα, όταν τον περασμένο Σεπτέμβρη μου έστειλε ένα μήνυμα ο Κωνσταντίνος Γδοντάκης, προτείνοντας μου συμμετοχή στην ομάδα. Δεν ήταν τότε κάτι σίγουρο, με τον καιρό οριστικοποιήθηκε κι έτσι βρέθηκα ανάμεσα σε έξι όμορφους ανθρώπους που επιθυμούν εξέλιξη, διάδραση, συζητήσεις γύρω από την τέχνη και τη φωτογραφία. Προσδοκώ λοιπόν, περισσότερα από αυτά που ανέφερα μόλις, ενώ είμαι σίγουρη πως θα προκύψουν πολλά νέα και σημαντικά έργα μέσα από τη δράση της Orama photos.

Ευχαριστούμε πολύ τη Γεωργία Πονηράκου για τη συνέντευξη που μας παραχώρησε.