Χειραγωγώντας τον Εαυτό
Πρέπει να ήταν Μάρτης του 2000 όταν έκανα αυτή την εικόνα. Αν κρίνω από το καπέλο, ή ήταν απόκριες ή εγώ την είχα δει καρναβάλι.
Σπούδαζα Φωτογραφία τότε και ο πειραματισμός ήταν μέρος της καθημερινότητάς μου. Έστησα ένα τρίποδο στη μέση του δρόμου, ενεργοποίησα το φλας και στάθηκα μπροστά στην κάμερα. Έκτοτε, η φωτογραφία κλείστηκε σε ένα ντοσιέ και δεν το κούνησε από εκεί. Τη θυμήθηκα πρόσφατα όταν πρόσεξα πόσο πιο ενδιαφέροντα δείχνουν σήμερα τα projects αυτοφωτογράφησης. Σύγχρονες εικόνες του εαυτού μας, ξεπετάγονται και προκαλούν το βλέμμα, σαγηνεύουν, προβοκάρουν, σχολιάζουν.
Selfportrait. Copyright: John Stratoudakis
Η δικιά μου δείχνει τόσο ναίφ μπροστά σε θαυμάσιες εικόνες που βλέπω από διάφορους φωτογράφους, Έλληνες και ξένους. Μερικούς τους γνωρίζω κιόλας και τους θαυμάζω περισσότερο αφού έχω την τύχη να παρακολουθώ την εξέλιξή τους. Ήταν κι εκείνη η εικοσαετία του 80-90 που η Cindy Sherman προβόκαρε τη στερεότυπη ταυτότητα της Γυναίκας, αποτυπώνοντας τον εαυτό της με αυτοσαρκασμό. Λογικό και αναγκαίο να υπάρχουν συνεχιστές της. Αυτό πάντως που κάνει την δική μου φωτογραφία να δείχνει ανόητη μπροστά στις σύγχρονες φωτογραφίες του εαυτού, είναι η ευφάνταστη χειραγώγηση που γίνεται σήμερα. Οι σύγχρονες εικόνες δείχνουν μελετημένες λεπτομερώς. Κι έτσι πρέπει να είναι για να είμαι ειλικρινής. Αν κάποιος πει βέβαια, ότι κάθε εικόνα που κάνουμε, είναι κατά μια έννοια εικόνα του εαυτού, δύσκολα θα μπορέσω να το αρνηθώ. Όμως εδώ μιλάμε για την επί τούτου αυτοφωτογράφηση, αυτή που παρουσιάζει εμάς ή πτυχές του εαυτού μας, όπως τις φανταζόμαστε ή όπως θα θέλαμε να τις βλέπουν οι άλλοι. Γυναίκες και άντρες αυτοφωτογραφίζονται με ιδιαίτερους, παράξενους, απρόσμενους τρόπους και το αποτέλεσμα σπάνια δείχνει τη διάθεση να παραμείνει στον πεζό χώρο του πραγματικού. Συνήθως κινείται μέσα στο ασαφές αλλά πάντα ελκυστικό πλαίσιο της ποιητικής αδείας και της αλληγορίας, άλλοτε πετυχημένα άλλοτε όχι και τόσο. Η λέξη "Ταυτότητα" επαναλαμβάνεται συνεχώς, ως την αιτία που μας ωθεί να αναπαράγουμε τον εαυτό μας με τόσο ευφάνταστο τρόπο. Προφανώς συμβάλλει και η εποχή σε όλο αυτό. Ο πολύς λαός κάνει σέλφι και οι καλλιτέχνες κάνουμε πιο εξεζητημένα πράγματα, ελεγχόμενα, χειραγωγημένα.
Αυτό που αναρωτιέμαι όμως, ακριβώς επειδή καταλαβαίνω και αποδέχομαι πως με περιλαμβάνει, είναι: Η σύγχρονη χειραγωγημένη εικόνα του Εαυτού, είναι όντως μια εικόνα του Εαυτού; Και αν ναι, ποιου Εαυτού ακριβώς;