Αρχέγονοι Τόποι

Αρχέγονοι Τόποι
Μια φορά κι έναν καιρό στον «Ονειροχρόνο»*…

*Απόδοση της έκφρασης "The Dreamtime" από τη μυθολογία των ιθαγενών της Αυστραλίας. Το κείμενο που ακολουθεί βασίζεται -ως ελεύθερος μετασχηματισμός ή και παράφραση ακόμη- στο πλήθος των παραλλαγών των μύθων αυτών για τη δημιουργία του κόσμου.

Η αρχή όλων των πραγμάτων
Υπήρξε μια εποχή που όλα ήταν ακίνητα. Όλα τα Προγονικά Πνεύματα της Γης κοιμόταν· ακόμα και το Μεγάλο Προγονικό Πνεύμα κοιμόταν κι ονειρευόταν. Μέσα στ’ όνειρό του όλα ήταν ένα, όλα συνυπήρχαν στο παρόν και στο μέλλον, χωρίς όνομα, χωρίς μορφή. Όταν ξύπνησε έφτιαξε τον Κόσμο, έτσι ακριβώς όπως τον είχε ονειρευτεί.

Η δημιουργία της Γης
Τότε γεννήθηκε κι η Γη. Ήταν όμως ακόμη σκοτεινή. Τίποτα δεν είχε ζωή. Τίποτα δεν είχε κίνηση. Στον Ονειροχρόνο όλα τα πνεύματα της Γης κοιμόντουσαν. Η Μητέρα Ήλιος κοιμόταν κι αυτή μέχρι τη στιγμή που το Μεγάλο Προγονικό Πνεύμα την ξύπνησε απαλά και της ζήτησε να ζωντανέψει τον κόσμο. Όπως άνοιξε τα μάτια της μια ζεστή ακτίνα φωτός απλώθηκε πάνω στην κοιμισμένη Γη. Καθώς ήταν ξαπλωμένη, πήρε μια ανάσα και η ατμόσφαιρα άλλαξε. Ο αέρας δονήθηκε κι ένα απαλό αεράκι φύσηξε στη Γη.

Τα προγονικά πλάσματα
Στην αρχή η Μητέρα Ήλιος έκανε ένα μακρύ ταξίδι από το Βορρά στο Νότο κι από την Ανατολή στη Δύση. Από όπου περνούσε γεννήθηκαν φυτά, ξεπήδησαν θάμνοι και δέντρα. Κι όπως σκορπούσε το ζεστό της φως τριγύρω, έλιωσαν οι πάγοι, κι έτσι γεννήθηκαν τα ρυάκια, τα ποτάμια, οι λίμνες και οι θάλασσες. Στη συνέχεια δημιούργησε τα ερπετά και τα ψάρια. Στο τέλος, ξύπνησε τα πνεύματα των πουλιών και των ζώων. Το Μεγάλο Προγονικό Πνεύμα ήταν πολύ ευχαριστημένο.

Όταν πια ολοκλήρωσε το έργο της, η Μητέρα Ήλιος, κάλεσε όλα τα πλάσματα κοντά της. Τους έδωσε εντολή να απολαμβάνουν όλα μαζί τον πλούτο της Γης και να ζουν ειρηνικά μεταξύ τους. Έπειτα σηκώθηκε ξανά στον ουρανό και χάθηκε στη δύση, αφήνοντάς τα να ξεκουραστούν. Όλα τα πλάσματα κοιμόταν κι ονειρευόταν, κι ο Ονειροχρόνος ξεκίνησε και πάλι.

Οι πρώτοι άνθρωποι
Όταν το Μεγάλο Πνεύμα ξαναξύπνησε είχε μια νέα ιδέα. Για ακόμη μια φορά ξύπνησε τη Μητέρα Ήλιο και της είπε πως ήθελε να δημιουργήσει τους ανθρώπους για να φροντίζουν όλα τα άλλα πλάσματα που ήταν γύρω τους, ως ένα και ίσο δημιούργημα μαζί τους. Η Μητέρα Ήλιος ενθουσιασμένη αποφάσισε να δώσει η ίδια πνοή σ’ αυτά τα νέα πλάσματα.

Η γέννηση των Τόπων
Το Μεγάλο Πνεύμα και η Μητέρα Ήλιος, απόλυτα ικανοποιημένοι με όσα είχαν πετύχει στη Γη, ξύπνησαν και όλα τα άλλα Προγονικά Πνεύματα που μέχρι τότε κοιμόταν. Στο δικό τους Ονειροχρόνο, είχαν κι αυτά με τη σειρά τους δημιουργήσει άλλους Τόπους, με διαφορετικούς ανθρώπους και πλάσματα. Όλα τα Προγονικά Πνεύματα, που ήταν τώρα τόσο περήφανα, αποφάσισαν να μην ξεκουραστούν ξανά για να προσέχουν πάντα κάποιο τμήμα της Γης. Γι αυτό το λόγο, όταν σε κάποια μέρη της Γης ο ήλιος λάμπει, αλλού είναι σκοτάδι.

Η «ανακάλυψη» των Τόπων
Από τότε, οι άνθρωποι περιπλανήθηκαν σε όλη τη Γη, πέρα απ’ τον Τόπο που γεννήθηκαν. Όλα γύρω τους συνεχώς μεταβάλλονταν, τίποτα δεν ήταν το ίδιο. Για να θυμούνται τα ταξίδια τους έδωσαν σε όλα όσα συναντούσαν ονόματα, ονομάτισαν τους Τόπους, κι έτσι μπορούσαν να αναζητήσουν ξανά τα χνάρια των διαδρομών τους. Άλλοτε πάλι, θέλοντας να ξαποστάσουν, σταμάτησαν και ρίζωσαν σε νέους Τόπους. Έχτισαν σπίτια, τιθάσευσαν τη Γη και τα άλλα πλάσματα, αφήνοντας πίσω τον Τόπο που γεννήθηκαν. Έπειτα ξερίζωσαν φυτά, θάμνους και δέντρα, έχτισαν κι άλλες κατασκευές και μόλυναν τα ποτάμια, τις λίμνες και τις θάλασσες· ξέχασαν πως έπρεπε να προσέχουν τα ψάρια, τα πουλιά και τα ζώα…

Τώρα που νύχτωσε, να ξέρεις, τα Προγονικά Πνεύματα δεν έχουν φύγει, είναι απλώς λίγο πιο πέρα. Κάθε Τόπος, είναι ο Τόπος που σε γέννησε και σε μεγάλωσε, για να μπορείς να υπάρχεις, ως ίσος, μαζί με όλα τ΄ άλλα πλάσματα, για να τα προσέχεις.

Μην ξεχνάς, μπορεί τώρα τα Προγονικά Πνεύματα να μην κοιτούν, μα θα ξανάρθουν μόλις ξημερώσει.

Άννα Πουγαρίδου

Κώστας Παρασκευαΐδης
Γεννήθηκε στη Δράμα, τελείωσε το σχολείο στη Θεσσαλονίκη και σπούδασε οπτικός στην Γερμανία. Με τη φωτογραφία πρωτοασχολήθηκε το 1980. Είναι ιδρυτικό μέλος του “F14- κοινόν φωτογράφων". Έχει συμμετάσχει σε αρκετές ομαδικές εκθέσεις φωτογραφίας.

Εγκαίνια: 29/04, 21:00
Επιμέλεια έκθεσης: Φώτης Παλαιολόγος, Άννα Πουγαρίδου, Κυριάκος Κατσαρέας