Η αποφασιστική στιγμή / Ελλάδα

Το Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή, με τη συμβολή του Ιδρύματος Henri Cartier-Bresson, τιμά το μοναδικό ζευγάρι καλλιτεχνών Henri Cartier-Bresson (1908-2004) και Martine Franck (1938-2012) με ένα διπλό φωτογραφικό αφιέρωμα που παρουσιάζεται παράλληλα και στα δυο του μουσεία, στην Αθήνα και στην Άνδρο, από τις 3 Ιουλίου έως τις 27 Οκτωβρίου 2024. Τα έργα, που προέρχονται από τη συλλογή του Ιδρύματος Henri Cartier-Bresson, δίνουν την ευκαιρία στους επισκέπτες να διακρίνουν την ιδιαιτερότητα της ματιάς και των δυο φωτογράφων, αποφεύγοντας κάθε αντιπαράθεση ή σύγκριση.

Οι εκθέσεις συνοδεύονται από αναλυτικό κατάλογο με κείμενα των τριών επιμελητών, του Διευθυντή του Ιδρύματος Henri Cartier-Bresson Clément Chéroux, της Υπεύθυνης Συλλογών του Ιδρύματος Henri Cartier-Bresson Aude Raimbault και της Υπεύθυνης Συλλογής του Ιδρύματος Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή Μαρίας Κουτσομάλλη-Moreau.

Υπό την αιγίδα του Γαλλικού Υπουργείου Πολιτισμού

Henri Cartier-Bresson
03.07 - 27.10.2024
Το αφιέρωμα στον Henri Cartier-Bresson που παρουσιάζεται στο Μουσείο του Ιδρύματος Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή στην Αθήνα αποτελείται από δυο ξεχωριστές θεματικές ενότητες, προκειμένου να παρουσιαστούν οι γνωστότερες φωτογραφίες του αποφεύγοντας ωστόσο τα πολύ γνώριμα μονοπάτια: η πρώτη είναι αφιερωμένη στο μοναδικό του λεύκωμα Η αποφασιστική στιγμή (Images à la sauvette) και η δεύτερη, με τίτλο Ελλάδα, περιλαμβάνει φωτογραφίες που τράβηξε κατά τη διάρκεια των τριών ταξιδιών που πραγματοποίησε στην Ελλάδα.

«Παρατηρώ. Δεν επιδιώκω να γίνομαι αρεστός. Το μόνο που μ’ ενδιαφέρει στη φωτογραφία, είναι αυτή η πλευρά της αμεσότητας. Να είσαι εκεί, παρών: “Μπαμ!” Μικρή σημασία έχει το γεγονός, αφού κάθε γεγονός έχει την αξία του»

Henri Cartier-Bresson

Η αποφασιστική στιγμή
Το μνημειώδες λεύκωμα Η αποφασιστική στιγμή, που έχει χαρακτηριστεί από τον Robert Capa ως «Βίβλος για φωτογράφους», εκδόθηκε το 1952 από τον Tériade και τον αμερικανικό εκδοτικό οίκο Simon & Schuster. Στο Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή παρουσιάζονται 76 από τις συνολικά 126 φωτογραφίες που περιλαμβάνονται στο λεύκωμα, μαζί με πολλά αρχειακά τεκμήρια, και μεταφέρουν τον επισκέπτη στις κρίσιμες δεκαετίες της ζωής του Cartier-Bresson 1932-1952. Μέσα από τις περιπλανήσεις του σε χώρες όπως η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία, το Μεξικό, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ινδία, η Κίνα, η Ινδονησία και η Βιρμανία, αποκαλύπτεται ένας άνθρωπος που βασανιζόταν ανάμεσα σε μια προσωπική ερμηνεία του εσωτερικού κόσμου του και σε μια πιο παρατηρητική προσέγγιση του εξωτερικού κόσμου.

Ελλάδα
Για πρώτη φορά, οι φωτογραφίες που τράβηξε ο Cartier-Bresson στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια των τριών ταξιδιών που πραγματοποίησε το 1937, το 1953 και το 1961 συγκεντρώνονται και παρουσιάζονται στην ενότητα της έκθεσης Ελλάδα. Οι φωτογραφίες – οι περισσότερες από τις οποίες είναι αδημοσίευτες – ταξιδεύουν τον επισκέπτη σε διαφορετικές περιοχές και αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας και συνοδεύονται από πλούσιο και ανέκδοτο αρχειακό υλικό.

Στο πρώτο του ταξίδι, το 1937, ο φωτογράφος επισκέφθηκε περιοχές όπως η Αθήνα, το Γαλαξίδι, οι Δελφοί, οι Μυκήνες, η Ύδρα και οι Σπέτσες. Στο δεύτερο ταξίδι του το 1953 παρέμεινε στη χώρα για τρεις εβδομάδες, κατά τη διάρκεια των οποίων επικεντρώθηκε σε αρχαιολογικούς χώρους αποθανατίζοντας παράλληλα στιγμιότυπα από την ζωή στην Αθήνα, και περιηγήθηκε στην Πελοπόννησο και την Στερεά Ελλάδα. Στο τρίτο του ταξίδι το 1961, ως απεσταλμένος των περιοδικών Vogue και Holiday, το πρόγραμμά του ήταν οργανωμένο σε συνεργασία με τον ΕΟΤ και του έδωσε την ευκαιρία να επισκεφθεί, μεταξύ άλλων, τη Θεσσαλία, την Ήπειρο και τις Κυκλάδες.

Ξεναγήσεις για το κοινό στην έκθεση του Henri Cartier-Bresson θα πραγματοποιούνται καθ’ όλη τη διάρκεια του αφιερώματος ενώ μια ειδικά σχεδιασμένη διαδραστική ξενάγηση με τίτλο «Φωτο-βόλτα στο Παγκράτι» θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 5 και 12 Ιουλίου, όπως επίσης και κάθε Παρασκευή από 30 Αυγούστου. Ομαδικές ή ιδιωτικές ξεναγήσεις λαμβάνουν χώρα κατόπιν συνεννόησης ενώ εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά έχουν προγραμματιστεί για τον Σεπτέμβριο.