Παύλος Φυσάκης, Land Ends, Τα άκρα της Ευρώπης

Την Τρίτη 13 Δεκεμβρίου 2011, στις 20:00, στο Κτήριο της οδού Πειραιώς του Μουσείου Μπενάκη εγκαινιάζεται η έκθεση φωτογραφίας με τίτλο Land Ends. Παύλος Φυσάκης, η οποία θα διαρκέσει έως τις 29 Ιανουαρίου 2012.

Πώς ορίζεται η ευρωπαϊκή ταυτότητα; Τι είναι το όριο και τι ορίζει τελικά; Προσπαθώντας να βρει απάντηση στα ερωτήματά του ο Παύλος Φυσάκης, ξεκίνησε το 2006 να ιχνηλατήσει τα τέσσερα γεωγραφικά άκρα της Ευρώπης: Γαύδος – νοτιότερο σημείο (Ελλάδα), Finnmark – βορειότερο σημείο (Νορβηγία), Ουράλια – ανατολικότερο σημείο (Ρωσία) και Sintra – δυτικότερο σημείο (Πορτογαλία). Το ταξίδι διήρκεσε δύο χρόνια και εκτός της γεωγραφικής περιελάμβανε και αισθητική αναζήτηση.

Όπως σημειώνει στο βιβλίο η ιστορικός τέχνης Laura Serani: «Η δουλειά του Παύλου Φυσάκη αντανακλά έναν καινούριο τρόπο τεκμηρίωσης και έρευνας και εγγράφεται σε μια νέου είδους φωτοειδησεογραφία, η οποία απομακρύνεται από την επικαιρότητα για να στρέψει το ενδιαφέρον της περισσότερο στην αφήγηση του καθημερινού. Παντρεύοντας μαρτυρία και αφήγηση με μια προσωπική οπτική που εκφέρεται μέσω του χρώματος, ο Φυσάκης συμμετέχει στην εκ νέου ανακάλυψη της ταξιδιωτικής φωτογραφίας και της φωτογραφίας τοπίου, μακριά από τα κλισέ της καρτ-ποστάλ ή του μεγάλου κλασικού ρεπορτάζ».

Οι ποιητικές, σιωπηλές και συχνά σουρεαλιστικές φωτογραφίες του Φυσάκη μας ταξιδεύουν σε τοπία αλλόκοτα, σε ορίζοντες μακρινούς, σε σύμβολα, παλιά και σύγχρονα που διαπερνούν την ιστορία. Συναντάμε τους «ανθρώπους των άκρων» μέσα στην καθημερινότητά τους: τους «παράξενους» Ρώσους επιστήμονες και καλλιτέχνες που εγκατέλειψαν τη χώρα τους για να εγκατασταθούν στη Γαύδο, τον Ράφικ που ζει στο Κουρμάνοβο, δίπλα σε ένα από τα πιο ραδιενεργά μέρη του πλανήτη, τον Ντίμα, σύγχρονο εργάτη σε πρώην γκουλάγκ της Βορκούτα, τον Ρούνε, ψαρά στη Βόρεια Θάλασσα και τη Μαρία-Ζοάο από την Σίντρα να μας εξηγεί ότι sodade σημαίνει «(…) το αίσθημα της μοναξιάς που γεννιέται καθώς κοιτάζεις τον απέραντο ωκεανό, ευχόμενος κάποιος να σε επισκεφτεί».

Τόποι και άνθρωποι που φέρουν την ατμόσφαιρα, τις ιδιαιτερότητες και τις ομοιότητες των εσχατιών της Ευρώπης. Σημειώνει χαρακτηριστικά ο δημοσιογράφος Νίκος Γ. Ξυδάκης: «Στις αρχές του 21ου αιώνα το ταξίδι αυτό συνεχίζεται με τον πιο απρόοπτο τρόπο, σχεδόν ουτοπικό, σαν προφητεία βγαλμένη από αρχαίο χρονικό: αυτοί οι ποικίλοι άνθρωποι της Ευρώπης σχηματίζουν κοινή ευρωπαϊκή συνείδηση. Σχηματίζουν, αργά, κοπιαστικά, μια δημοκρατική κοινοπολιτεία ανθρώπων και κρατών, με ειρηνικό τρόπο τη μεγαλύτερη στην ιστορία. Μια ουτοπία τείνει να πραγματωθεί: η αποφυγή του πολέμου στην Ευρώπη».

Η σειρά βραβεύτηκε το 2008 από 24 επιμελητές από όλον τον κόσμο στη PhotoBiennale της Θεσσαλονίκης και το 2010, η ομώνυμη δίγλωσση έκδοση Land Ends. Pavlos Fysakis βραβεύτηκε ως το καλύτερο ελληνικό φωτογραφικό λεύκωμα.

Μέρος της σειράς έχει παρουσιαστεί (προβολή φωτογραφιών) στο Διεθνές Φεστιβάλ της Αρλ (καλοκαίρι 2008) και στο Μήνα Φωτογραφίας του Παρισιού (Οκτώβριος 2008). Το 2010 η σειρά παρουσιάστηκε στη PhotoBiennale που διοργάνωσε το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης στην Γκαλερί B (Μύλος), και στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης στο Ρέθυμνο. Το 2011 συμμετείχε στο φεστιβάλ "Circulation(s)" στο Παρίσι. Έργα της σειράς βρίσκονται στη μόνιμη συλλογή του Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης και σε ιδιωτικές συλλογές.

Συμπαραγωγή έκθεσης: Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, Νορβηγική Πρεσβεία και Νορβηγικό Ινστιτούτο Αθηνών.
Η έκθεση «Land Ends. Παύλος Φυσάκης» αποτελείται από 24 φωτογραφίες 80x80 εκ., 21 φωτογραφίες 48x48 εκ. και ένα ευρωπαϊκό χάρτη 150x150 εκ.

Το λεύκωμα αποτελείται από 148 σελίδες με 61 έγχρωμες φωτογραφίες, και περιλαμβάνει κείμενα της επιμελήτριας Laura Serani και του συγγραφέα Νίκου Γ. Ξυδάκη.

Με την υποστήριξη του Βαρδινογιάννειοy Ιδρύματος και της Περιφέρεια Κρήτης
Εγκαίνια: Τρίτη 13 Δεκεμβρίου 2011, ώρα: 20:00