Break The Wall

Η Αίθουσα Τέχνης Vlassis Art Gallery συμμετέχει για τρίτη συνεχή φορά στη PhotoΒiennale / 22η Διεθνή Φωτογραφική Συνάντηση του Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, που φέτος έχει κεντρικό θέμα το ΛΟΓΟ, με την ομαδική έκθεση φωτογραφίας με τίτλο: "Break The Wall", σε επιμέλεια της μουσειολόγου Γεωργίας Κουρκουνάκη. Τα εγκαίνια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν την Τρίτη 22 Μαΐου, στις 20:00.

Στην έκθεση συμμετέχουν οι: Ζαχαρίας Αυγερινός, Σταύρος Δαγτζίδης, Νάνσυ Εξάρχου, Αιμιλία Καραποστόλη, Βασίλης Καρκατσέλης, Κώστας Κίτσος, Ευθύμης Μουρατίδης, Roufixte designers productions, Σταύρος Σταματίου, Βαλάσης Φέστας και Γιάννης Χολογγούνης.

Σε μία εποχή που η πραγματικότητα σταδιακά αντικαθίσταται από την ψηφιακή κάποιοι ακόμα διεκδικούν τους τοίχους της απρόσωπης πόλης και κάνουν ηχηρή την παρουσία τους. Αόρατα χέρια, μέρα και νύχτα γράφουν συνθήματα σε τοίχους, σχεδιάζουν γκράφιτι και κολλούν αφίσες. Οι τοίχοι γίνονται οι μάρτυρες της ζωής της πόλης και καταγράφονται πάνω τους οι ανησυχίες, οι σκέψεις και τα συναισθήματα των κατοίκων της. Εξάλλου έχουν καθιερωθεί ως οι πιο κατάλληλοι για να φιλοξενήσουν διαμαρτυρίες και συγκρούσεις.

Στο αστικό τοπίο οι τοίχοι μεταμορφώνονται σε ένα χώρο δημόσιας σφαίρας που σπάει τον απομονωτισμό του καθενός μας, σπάει τον τοίχο που έχει χτίσει η σιωπή μας. Οι τοίχοι εισβάλλουν στην καθημερινότητα μας και με πείσμα μας επιδεικνύουν τα καμώματα αγνώστων καλλιτεχνών και εσωστρεφών περιπλανητών, που πιθανόν να μη γνωρίσουμε ποτέ. Ως άλλοι «μάρτυρες» του κοινωνικού γίγνεσθαι, αντικατοπτρίζουν τις ανάγκες, τις αντιλήψεις, τα οράματα, αλλά και τον πολιτισμό της εκάστοτε κοινωνίας. Πάνω από όλα όμως καθρεφτίζουν τις ενδότερες μας σκέψεις, που πολλές φορές δεν τολμούμε να τις εκφέρουμε δυνατά.

Μοιάζει σαν οι τοίχοι να έχουν τη δική τους εσωτερική ζωή, κρατώντας καλά κρυμμένα ‘μυστικά’. Μετατρέπονται σε φορείς συλλογικής μνήμης, πάνω στους οποίους στη διάρκεια των χρόνων καταγράφονται γεγονότα ξεχωριστά, στιγμές που αφήνουν ανεξίτηλο το σημάδι τους στον καθέναν. Πολιτικά συνθήματα, εφηβικοί προβληματισμοί, ανομολόγητες σκέψεις, προσωπικές ανησυχίες, νέες μόδες όλα είναι εκεί να σου μιλήσουν και ξέρουν να μιλάνε σε όσους θέλουν να ακούσουν. Συμφωνήσεις ή διαφωνήσεις με το μήνυμα δεν έχει ιδιαίτερη σημασία, αρκεί που το αναλογίστηκες, μόνο τότε εκπληρώνει το σκοπό του και ο διάλογος έχει ήδη ξεκινήσει.

Οι καλλιτέχνες της έκθεσης σαν άλλοι αρχαιολόγοι έχουν ανασύρει με το φακό τους τα επεισόδια που βρίσκονται πάνω στους τοίχους της πόλης, συνδέοντας την καθημερινή ζωή με την τέχνη, μία σύνδεση αναπόφευκτη για τον καλλιτέχνη που έχει επιλέξει η θέση του να ανήκει στους δρόμους. Τα έργα της έκθεσης θέτουν ερωτήματα, δημιουργούν αντιφατικά νοήματα και υπερβαίνουν το όριο της απλής αναπαράστασης, καλώντας τους θεατές να ξεκινήσουν ένα νέο διάλογο με την τέχνη του δρόμου και τη δική τους πραγματικότητα. Στην έκθεση τα βίντεο, τα σλάιντς, οι φωτογραφίες, η ηχητική εγκατάσταση και η τέχνη του δρόμου υποβάλλουν το θεατή να αναλογιστεί την κοινωνική και πολιτική σημασία των τοίχων, τη μνημειακότητα που αυτοί κρύβουν και ίσως τελικά στα έργα να αναγνωρίσει τον εαυτό του.

Λίγα λόγια για το έργο των καλλιτεχνών:

Οι φωτογραφίες του Ζ. Αυγερινού και του Ε. Μουρατίδη εξετάζουν τα επεισόδια πάνω στους τοίχους μεγεθυμένα μέσα από το φωτογραφικό φακό και απομονωμένα από το αστικό περιβάλλον ως ξεχωριστά συμβάντα που εξελίσσονται αυτόνομα πάνω τους. Η ταύτιση με το μήνυμα και η συναισθηματική κατάσταση που προκαλεί οδηγεί τους καλλιτέχνες στη φωτογραφική αποτύπωση του γεγονότος.

Στο έργο της Ν. Εξάρχου ένας ακόμα παράγοντας εισέρχεται στο έργο της, αυτός του χρόνου. Τα έργα της καταγράφουν τα ίχνη που αφήνουν στους τοίχους οι άνθρωποι κι ο χρόνος, εστιάζοντας στη λεπτομέρεια, την τυχαία εικαστική σύνθεση του δρόμου που τραβάει την προσοχή της. Με ματιά ζωγράφου επιλέγει τα σημάδια που άφησε ο χρόνος στα απολειφάδια από τις ζωές των άλλων, καμία φορά είναι λέξεις στους τοίχους, άλλοτε πάλι χρώματα και σχήματα που η ρυθμική τους εναλλαγή φτιάχνει μουσική για τα ματιά, εξηγεί η καλλιτέχνης.

Το συνολικό έργο των ογδόντα σλάιντς του Β. Φλέσα που παρουσιάζεται με τη μορφή αρχείου από συνθήματα της δεκαετίας του 80’ και του 90’ μας καλεί σε μία ιστορική ανασκόπηση των γεγονότων που τάραξαν την Αθήνα εκείνη την εποχή και παρουσιάζει τη διαφορετική αισθητική της εποχής.

Ο Γ. Χολογγούνης στο έργο του υπονοεί την ανθρώπινη παρουσία και τη σχέση της με τους τοίχους μέσα από τις ανθρώπινες σκιές και τα τεκμήρια του πολιτισμού που προβάλλονται μπροστά από αυτούς.

Το ανθρώπινο στοιχείο είναι παρόν και στις φωτογραφίες του Κ. Κίτσου και του Σ. Σταματίου, οι οποίες παρουσιάζουν ντοκουμέντα καθημερινών στιγμών στα οποία η ειρωνεία αναδύεται, όταν ο φακός συλλαμβάνει την οπτική σύζευξη ανθρώπου και αστικού περιβάλλοντος.

Φτάνοντας στη διαχρονική σημασία των τοίχων ο Β. Καρκατσέλης παρουσιάζει τους τοίχους ως σημεία που διηγούνται ξεχωριστές ιστορίες οι οποίες περιλαμβάνουν «το παρελθόν που φθάρθηκε ..και το εκάστοτε παρόν που χάνεται το ίδιο εύκολα» εξηγεί ο καλλιτέχνης. Σε μία αναζήτηση για την καταγραφή αυτών των ιστοριών χρησιμοποίησε το φωτογραφικό μέσο για να αποτυπώσει τις ιστορίες των αποκλεισμένων από τα ‘μέσα μαζικής εξόντωσης’ πολιτών, όπως αναφέρει επιλέγοντας τη «μετωπική φωτογραφία που οριοθετεί την επιφάνεια αναπαραγωγής με τρόπο τέτοιο που να ανάγει στο κατ’ ομοίωση».

Το βίντεο του Σ. Δαγτζίδη διαπραγματεύεται τον πολιτικό λόγο των εφημερίδων τοίχου, ο οποίος «μπαινει στο μίξερ του δρόμου μαζί με τις διαφημίσεις, τις κομματικές γιορτές επισήμων και γκρουπουσκουλων, parties, και ήχους και καταλήγει στο τέλος σαν πολιτικός πολτός», με το ερώτημα να πλανάται: τελικά τι μένει στο θεατή-ακροατή;»

Η ηχητική εγκατάσταση της Α. Καραποστόλη, η οποία δημιουργήθηκε για τη συγκεκριμένη έκθεση, «στα διαφανή όρια μεταξύ του “μέσα” και “έξω”, περιλαμβάνει δύο συστήματα ήχου. Το ένα αναπαράγει το λόγο της εξουσίας και το άλλο, το λόγο του εξουσιαζόμενου. Μια προσπάθεια δημιουργίας μιας ηχητικής πύλης που ορίζει μια φαντασιακή αντιπαράθεση, ένα διάλογο που δε γίνεται ποτέ την ίδια στιγμή αλλά πραγματοποιείται πάντα στον ίδιο δημόσιο χώρο».

Τέλος, τα έργα από την ομάδα Roufixte designers productions ως γνήσια έργα τέχνης του δρόμου θα εμφανιστούν στους τοίχους έξω από τη γκαλερί Vlassis Art Gallery σε ανυποψίαστο χρόνο, όταν οι θεατές της έκθεσης δε θα βλέπουν, ακριβώς όπως συνηθίζει η ομάδα. Με όπλο την ανωνυμία τους και το πεδίο που τους προσφέρουν οι τοίχοι της πόλης καταγράφουν την επικαιρότητα και τη σχολιάζουν με καυστικό και εύστοχο τρόπο, με σκοπό να περάσουν μηνύματα και να αγγίξουν την ανθρώπινη ψυχή.

Γεωργία Κουρκουνάκη
Μουσειολόγος

Παράλληλες δράσεις:
Την ημέρα των εγκαινίων θα γίνει δημόσια προβολή φωτογραφιών από συνθήματα σε τοίχους, που τράβηξαν οι : Ζαχαρίας Αυγερινός, Κάλλη Μπέλλου, Βασίλης Καρκατσέλης, Κώστας Κίτσος, Νίκος Κοτζαμπασάκης, Ευθύμης Μουρατίδης, Σταύρος Σταματίου και ο Βαλάσης Φέστας.

Σημαντικό μέρος της έκθεσης είναι η δημόσια παρουσία των φωτογραφιών εκεί όπου δημιουργηθήκανε. Οι τοίχοι που φωτογραφηθήκανε θα ξαναγυρίσουν στους τοίχους. Κατά τη διάρκεια της έκθεσης, σε ημερήσια σχεδόν βάση, προβολές πολλαπλάσιων της έκθεσης έργων, θα πραγματοποιούνται σε πολλά μέρη της πόλης. 1000 περίπου τοίχοι με συνθήματα, που περιλαμβάνουν όλη την πολιτική ιστορία της Ελλάδας των τελευταίων 40 ετών, θα περιπλανηθούν στους τοίχους της πόλης που γιορτάζει φέτος έναν ακόμη σταθμό στην ιστορία της.

Το πρόγραμμα αυτών των προβολών, που πολλές φορές θα συνοδεύονται από δράσεις, μουσικά happening και άλλες εκδηλώσεις, θα ανακοινώνεται με ξεχωριστά Δελτία Τύπου και θα αναρτάται στο site του Φωτογραφικού Κέντρου Θεσσαλονίκης www.fkth.gr

(Για περισσότερες πληροφορίες επί των προβολών: Καρκατσέλης Βασίλης τηλ 6942 860 890)