Morgante

Στο πλαίσιο του κεντρικού εκθεσιακού προγράμματος του Athens Photo Festival 2012, παρουσιάζεται η έκθεση του Nicola Lo Calzo με τίτλο ”Morgante”.

Το Morgante αφηγείται την ιστορία ανθρώπων τους οποίους συνδέει μια κοινή μοίρα: είναι νάνοι. Κατά τον 16ο αιώνα, στη Φλωρεντία, ένας από τους πέντε δημοφιλέστερους νάνους στην αυλή του Κόζιμο Α’ των Μεδίκων ήταν ο Μπράτσιο ντι Μπαρτόλο.
Είχε λάβει το ειρωνικό παρατσούκλι “Morgante” (γιγάντιος, τεράστιος) από το διάσημο ομώνυμο ποίημα του Λουίτζι Πούλτσι. Το κείμενο αυτό αφηγείται τις περιπέτειες ενός γίγαντα, τον οποίον περιγράφει βασισμένος στη σύγχρονη με την εποχή του εικονογραφία περί τεράτων. Τόσο η απεικόνισή του σε έναν πίνακα του Μπρονζίνο όσο και σε ένα γλυπτό του Τζιανμπολόνια παρουσιάζουν τον νάνο Μοργκάντε αποστερημένο από την ανθρώπινη φύση και την ατομικότητά του. Με το πέρασμα των αιώνων –φαντάζοντας ως ιδέα, ως αρχέτυπο– η εικόνα του Μοργκάντε σταδικά κατέστη το πρίσμα μέσα από το οποία η «ανθρώπινη φυλή» αντιλαμβάνεται την ίδια την ποικιλομορφία της.

Χρησιμοποιώντας τούτο το λογοτεχνικό και εικονογραφικό παραλληλισμό εντός του κόσμου των νάνων, ο φωτογράφος άδραξε την ευκαιρία να δημιουργήσει μία πρωτοφανή συλλογή από πορτρέτα. Στη Δυτική Αφρική υπάρχουν μονάχα δύο χώρες οι οποίες διαθέτουν συγκεκριμένες υποδομές για την εξυπηρέτηση βραχύσωμων ατόμων: το Μάλι και το Καμερούν. Ο φωτογράφος Nicola Lo Calzo πέρασε τον χειμώνα του 2010 στο Καμερούν, καταγράφοντας τις καθημερινές συνθήκες ζωής ατόμων με νανισμό, συνθήκες οι οποίες στην καλύτερη περίπτωση αντανακλούν αδιαφορία και στη χειρότερη περιφρόνηση και φόβο.

Σε συνεργασία με τον τοπικό «Οργανισμό Καμερουνέζων για Βραχύσωμα Άτομα» (ASCAPPT – Association Camerounaise des Personnes de Petite taille), αφιέρωσε αρκετό χρόνο ζώντας μαζί με νάνους από τη Γιαουντέ, τη Ντουάλα, το Μπαφουσάμ και το Κρίμπι. Δεδομένου ότι η κυβέρνηση του Καμερούν δεν τους παρέχει οικονομική βοήθεια, πολλοί από τους ανθρώπους με τους οποίους συναντήθηκε ο φωτογράφος ζουν υπό συνθήκες ανασφάλειας. Στην πραγματικότητα, η επιβίωσή τους οφείλεται στη φροντίδα που τους παρέχουν οι οικογένειές τους. Παρά το γεγονός ότι αρκετοί από αυτούς εργάζονται κάπου, δύσκολα θα μπορούσαν να ζήσουν από αυτή τη δουλειά , καθώς τα βλέμματα του κόσμου που τους περιβάλλουν εμποδίζει την πλήρη ένταξη και κοινωνικοποίησή τους.

Παρόλο που το μεγαλύτερο μέρος των κοινωνικών δραστηριοτήτων λαμβάνει χώρα σε κάποιον εξωτερικό χώρο, οι μικροσκοπικοί άνθρωποι συνήθως παραμένουν αποκλεισμένοι -αν όχι εντελώς απομονωμένοι, οπωσδήποτε περιορισμένοι εντός του στενού τους περιβάλλοντος. Η απομόνωση αυτή ξεκινά κατά κανόνα από την περίοδο της παιδικής τους ηλικίας, καθώς εξαιτίας των προκαταλήψεων που κυριαρχούν, πολλές οικογένειες που διαθέτουν νάνους ως μέλη φοβούνται ότι θα κατηγορηθούν ότι ασχολούνται με τη μαγεία. Σε όλη σχεδόν τη διάρκεια της ζωής τους, οι μικροσκοπικοί άνθρωποι αντιμετωπίζονται ως ανήλικα παιδιά, στερούμενοι τον σεβασμό και την αυτονομία που δικαιούνται ως ενήλικες με πλήρη δικαιώματα.

Ο φωτογράφος επέλεξε να τους απεικονίσει από κοντά, μέσα στην καθημερινότητά τους: τους βλέπουμε στη δουλειά, στο σπίτι ή στον δρόμο. Ο Fidel, ο Kwedi και ο Babel δεν είναι πια θύματα του μεγέθους τους. Αντιθέτως, είναι οι κεντρικοί χαρακτήρες της φωτογράφισης και οι πρωταγωνιστές της δικής τους ζωής.

Με τη συνεργασία και την υποστήριξη του Ιταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου Αθηνών.