Γεφυρώνοντας Πολιτισμούς

ΡΕΘΥΜΝΟ.– Στις 3 Μαΐου 2016, το Αrt Cafe Arokaria και το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Χανίων - Ελαιουργείον, εγκαινιάζουν την έκθεση φωτογραφίας «Γεφυρώνοντας Πολιτισμούς» της Κατερίνας Καλογεράκη σε επιμέλεια του Ιωάννη Ν. Αρχοντάκη και εισαγωγή του Δρ Νίκου Παναγιωτόπουλου στο πλαίσιο του Διεπιστημονικού-Καλλιτεχνικού Συμποσίου «Το Ανθρώπινο Σώμα και Βίωμα στην εποχή της σύγχρονης κρίσης υπό το πρίσμα της Επιστήμης και της Τέχνης» που θα πραγματοποιηθεί στις 16 & 17 Ιουνίου 2016 ως επί μέρους δράση του Διεθνούς Συνεδρίου «Η Πολιτισμική-ιστορική και Κοινωνικοπολιτισμική Έρευνα στην εποχή της σύγχρονης κρίσης: Συνεπαγωγές στην Εκπαίδευση και την Ανθρώπινη Ανάπτυξη» που θα πραγματοποιηθεί στο Ρέθυμνο από 16 έως 20 Ιουνίου 2016.

O ιστορικός και κριτικός της τέχνης Δρ Κωνσταντίνος Πρώιμος σημειώνει:

«Ζούμε στην εποχή μιας ιστορικής ειρωνείας στη σύγχρονη Ευρώπη: από τον 16ο αιώνα πολλές Ευρωπαϊκές χώρες αποίκησαν τον κόσμο και συγκεκριμένα μεγάλες περιοχές της Αφρικής, της Αμερικής και της Αυστραλίας. Οι αποικισμός αυτός σήμαινε την εφαρμογή των Ευρωπαϊκών κανόνων, την εισαγωγή συνηθειών, εθίμων και γενικότερα ενός ξένου πολιτισμού στις περιοχές αυτές και τη συναφή εκμετάλλευση, εκτόπιση και περιθωριοποίηση του ντόπιου πληθυσμού. Ιεραπόστολοι ανέλαβαν να εξαλείψουν τις τοπικές κουλτούρες και θρησκείες και να υποτάξουν τους γηγενείς τους οποίους προσηλύτισαν με πειθώ ή με βία στο χριστιανισμό. Το βίαιο αποικιοκρατικό παρελθόν της Ευρώπης είναι μια κληρονομιά της οποίας οι επιπτώσεις βαραίνουν ακόμα τους ώμους μας. Η ειρωνεία συνίσταται στο ότι εδώ και δέκα τουλάχιστον χρόνια, οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι βιώνουν την εμπειρία μιας μαζικής εισβολής στις χώρες τους από ανθρώπους διαφορετικών ηθών, θρησκειών και πολιτιστικών καταβολών, από αυτούς τους ανθρώπους τους προγόνους των οποίων αποίκησαν».

Ο θεωρητικός και ιστορικός της φωτογραφίας Δρ Νίκος Παναγιωτόπουλος αναφέρει:

«Η φωτογραφική εργασία της Κατερίνας Καλογεράκη αφορά ηλικιωμένους ανθρώπους που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις χώρες τους και το πολιτισμικό τους περιβάλλον. Η Καλογεράκη ανέλαβε μία συστηματική και ταυτόχρονα διεισδυτική έρευνα. Η εργασία πραγματοποιήθηκε συνειδητά στο μεταίχμιο μεταξύ 20ου και 21ου αιώνα, από το 1999 έως το 2002. Η Καλογεράκη προσέγγισε τους ανθρώπους αυτούς, άκουσε και κατέγραψε τις ιστορίες τους και συνέθεσε στο έργο της την εικόνα και τη σύνοψη της ζωής τους σε ενιαία και λειτουργική μορφή. Το αποτέλεσμα -συστηματική, δύσκολη και χρονοβόρα έρευνα και παράλληλα μορφολογική και σημασιοδοτική ποιότητα– αποτελεί ιδιαίτερη περίπτωση στο εικαστικό πλαίσιο της ελληνικής φωτογραφίας. Ακολουθώντας με συνέπεια την ουμανιστική προσέγγιση που χαρακτηρίζει και το προηγούμενο έργο της, η Καλογεράκη αντιμετωπίζει το θέμα της με σεβασμό χωρίς να το παραδίδει βορά στο σύγχρονο και ακόρεστο ηδονοβλεπτικό βλέμμα που ενδιαφέρεται για τις θρυμματισμένες ζωές των άλλων».

Η έκθεση φωτογραφίας «Γεφυρώνοντας Πολιτισμούς» της Κατερίνας Καλογεράκη εντάσσεται στο πρόγραμμα «ΧΑΝΙaRT 2016 – Εικαστικές Διαδρομές στο Νομό Χανίων» και αποτελεί το τρίτο μέρος του τρίπτυχου αφιερώματος του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Χανίων – Ελαιουργείον στη «Φιλοξενία & Μετανάστευση» το οποίο περιλαμβάνει ακόμα την έκθεση σύγχρονης τέχνης «Καλωσορίσατε - Η Ευρωπαϊκή Φιλοξενία και τα Σύνορά της» που παρουσιάζεται στην Αίθουσα Τέχνης Μορφές (Γοβατζιδάκη 18, Παλιά Πόλη, Ρέθυμνο, Κρήτη) και την έκθεση φωτογραφίας «Άγνωστος Προορισμός» της Νατάσας Καρακατσάνη. Η έκθεση συνδιοργανώνεται από την Περιφέρεια Κρήτης, την Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, το Δήμο Πλατανιά, το Πανεπιστήμιο Κρήτης, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, την International Society for Cultural-Historical and Activity Research, το Art Cafe Arokaria και το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Χανίων – Ελαιουργείον.

Η Κατερίνα Καλογεράκη γεννήθηκε στην Αθήνα, αλλά από το 1982 ζει στο Λονδίνο. Η καταγωγή της είναι από τα Χανιά της Κρήτης.

Σπούδασε Φωτογραφία (Bachelors of Arts) στο Πανεπιστήμιο του Westminster στο Λονδίνο, απέκτησε Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στα Μέσα Επικοινωνίας στο Goldsmiths College, Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, και Μεταπτυχιακό Φωτογραφίας (Masters of Arts) στο University of Westminster.

Έχει συμμετοχές σε πολλές ομαδικές εκθέσεις και έχει πραγματοποιήσει πρόσφατες ατομικές εκθέσεις σε Βρετανία, Ελβετία, Γερμανία, Γαλλία, Κύπρο, Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Κρήτη.

Έχει λάβει βραβεία και επιχορηγήσεις από διάφορους Βρετανικούς και Ελληνοβρετανικούς Οργανισμούς όπως το Millennium Awards Commission, την Ελληνική Εταιρία Λονδίνου, το Ίδρυμα Λεβέντη, το Islington Arts & Entertainments και το Barnet Arts & Entertainments.

Διδάσκει φωτογραφία και εργάζεται ως ελεύθερη επαγγελματίας φωτογράφος στη Βρετανία και στην Ελλάδα.

Το πρόγραμμα «ΧΑΝΙaRT – Εικαστικές Διαδρομές στο Νομό Χανίων» υλοποιείται από το «Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Χανίων – Ελαιουργείον» σε συνεργασία με την Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, όλους τους Δήμους του Νομού Χανίων και τους Πολιτιστικούς Φορείς που έχουν σκοπό τη διερεύνηση και ανάπτυξη του Πολιτισμού και των Καλών Τεχνών.

Στόχος του προγράμματος «ΧΑΝΙaRT – Εικαστικές Διαδρομές στο Νομό Χανίων» είναι να αναδείξει ο Νομός Χανίων το εικαστικό δυναμικό του και να καταστεί ένα από τα σημαντικά κέντρα εικαστικών δράσεων της Ελλάδας, μια αρένα νέων καλλιτεχνικών τάσεων και ένα φόρουμ εικαστικού διαλόγου και δημιουργίας, ένα χωνευτήρι αλληλεπιδράσεων μεταξύ των γηγενών πολιτιστικών αξιών και των διεθνών ρευμάτων πρωτοπορίας, το βήμα παρουσίασης των δράσεων και αναζητήσεων τόσο των Δασκάλων της Τέχνης όσο και των ευφάνταστων Νέων Δημιουργών.

Παράλληλα με την προβολή του τόπου και την ανάδειξη του ντόπιου πολιτιστικού δυναμικού, στόχος παραμένει η κατασκευή ενός διαδραστικού δικτύου επικοινωνίας μεταξύ όλων των Κρητών Εικαστικών Δημιουργών, της τοπικής κοινωνίας, της ευρύτερης καλλιτεχνικής κοινότητας και του παγκόσμιου πολιτιστικού ιστού.

H Μη Κερδοσκοπική Εταιρία Πολιτισμού «Ελαιουργείον – Εργοστάσιο Τέχνης» δημιουργήθηκε με σκοπό να σώσει από την ερήμωση και τον αφανισμό το Παλιό Ελαιουργείο του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ζυμπραγού στο Νομό Χανίων της Κρήτης. Στόχος της είναι να στεγάσει στους χώρους του εκδηλώσεις πολιτισμού, μετατρέποντάς το σε έναν τόπο μνήμης και ένα πεδίο δράσεων στην ενδοχώρα του νησιού.

Το κτίριο του Παλιού Ελαιουργείου αποτελείται από τον κεντρικό οικοδομικό πυρήνα που κατασκευάστηκε με λιθοδομή τη δεκαετία του 1920 και από πτέρυγες - δορυφόρους κατασκευασμένες σε διαδοχικές οικοδομικές φάσεις ως τη δεκαετία του 1970. Το 1980 σταμάτησε η λειτουργία του ως λιοτρίβι και αφέθηκε να καταρρέει γοργά. Κατά την ανασυγκρότησή του στόχος ήταν η διατήρηση των πρωταρχικών υλικών του κτιρίου με τον αυθεντικό τεχνολογικό του εξοπλισμό με όσο το δυνατόν λιγότερες παρεμβάσεις. Ο μηχανικός εξοπλισμός του ελαιοτριβείου είναι Ελληνικής Κατασκευής(!) από τις αρχές της δεκαετίας του 1960 και διατηρήθηκε σαν σημείο μνήμης και αναφοράς των αρχικών λειτουργιών του χώρου.

Σήμερα το «Ελαιουργείον - Εργοστάσιο Τέχνης» είναι ένας πολυδιάστατος πολιτιστικός οργανισμός. Απαρτίζεται από την «Πινακοθήκη Εικαστικών Τεχνών Χανίων» που στόχο της έχει τη διοργάνωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων και την παρουσίαση περιοδικών εικαστικών εκθέσεων, και το «Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Χανίων» που σκοπός του είναι η διαφύλαξη, η παρουσίαση και η ανάδειξη των μόνιμων συλλογών του «Ελαιουργείου» και η προώθηση μαζί με τη μελέτη των διαδραστικών επαφών της Σύγχρονης Τέχνης με τον Άνθρωπο. Παράλληλα από το «Ελαιουργείον - Εργοστάσιο Τέχνης» εκπορεύονται έξι μεγάλα προγράμματα Επικοινωνίας, Συνεργασίας, Ανάπτυξης & Πολιτισμού: 1.«Ο Δρόμος των Μουσείων», 2.«Ο Κύκλος των Φαραγγιών», 3.«ΧΑΝΙaRT – Εικαστικές Διαδρομές στο Νομό Χανίων», 4.«Τέχνη & Οίνος – Τα Οινοποιεία Δυτικής Κρήτης στηρίζουν τον Πολιτισμό», 5.«Δημιουργική Φιλοξενία Καλλιτεχνών – Olivepress Art Residency» & 6.«Το Βήμα της Τέχνης».

Το παλιό λιοτρίβι που αναγεννήθηκε σε «Εργοστάσιο Τέχνης», βρίσκεται στο χωριό Δρομόνερο, 33 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της πόλης των Χανίων (30 λεπτά με το αυτοκίνητο), πάνω στον οδικό άξονα που οδηγεί στο γραφικό ψαροχώρι του Λιβυκού Πελάγους με τις μαγικές παραλίες: την Παλαιόχωρα.