Άγνωστος Προορισμός - Destination Unknown

Η Περιφέρεια Κρήτης, η Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, ο Δήμος Πλατανιά, το Πανεπιστήμιο Κρήτης, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, η International Society for Cultural - Historical and Activity Research, το Art Cafe Kimolia και το Mουσείο Σύγχρονης Τέχνης Χανίων - Ελαιουργείον συμμετέχοντας στο πρόγραμμα «ΧΑΝΙaRT 2016 - Εικαστικές Διαδρομές στο Νομό Χανίων» παρουσιάζουν την έκθεση φωτογραφίας με τίτλο «Άγνωστος Προορισμός - Destination Unknown» της Νατάσας Καρακατσάνη την Παρασκευή 20 Μαίου στις 20:00 σε επιμέλεια του Ιωάννη Ν. Αρχοντάκη και εισαγωγή του Γιάννη Στρατουδάκη στο πλαίσιο του Διεπιστημονικού - Καλλιτεχνικού Συμποσίου «Το Ανθρώπινο Σώμα και Βίωμα στην εποχή της σύγχρονης κρίσης υπό το πρίσμα της Επιστήμης και της Τέχνης» που θα πραγματοποιηθεί στις 16 & 17 Ιουνίου 2016 ως επί μέρους δράση του Διεθνούς Συνεδρίου «Η Πολιτισμική - ιστορική και Κοινωνικοπολιτισμική Έρευνα στην εποχή της σύγχρονης κρίσης: Συνεπαγωγές στην Εκπαίδευση και την Ανθρώπινη Ανάπτυξη» που θα πραγματοποιηθεί στο Ρέθυμνο από 16 έως 20 Ιουνίου 2016.

«Αν και η Ελλάδα χτυπήθηκε σκληρά από την παγκόσμια οικονομική κρίση που ξεκίνησε το 2008, θεωρείται ακόμα μια εύπορη χώρα που ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση και μια πλούσια γη ευκαιριών, ειδικά σε σύγκριση με πολλές από τις χώρες από τις οποίες προέρχονται οι περισσότεροι μετανάστες. Παράνομοι μετανάστες αποβιβάζονται καθημερινά σε κάποιο έρημο σημείο της εκτεταμένης Ελληνικής ακτογραμμής, επιχειρώντας να ξεκινήσουν μια νέα και καλύτερη ζωή σε μια ξένη χώρα. Πράγματι υπάρχει ένα οικουμενικό δικαίωμα όλων των ανθρώπων στην ασφάλεια, στην υγεία, στην εργασία και στην εκπαίδευση το οποίο προέρχεται από το γεγονός ότι ο κόσμος είναι τώρα πλέον μια οικουμενική σκηνή στην οποία οι Ευρωπαϊκές αξίες κυριαρχούν εξαιτίας των αιώνων της αποικιοκρατίας και της οικονομικής εκμετάλλευσης. Είναι ως εκ τούτου σωστό που οι καλλιτέχνες επισημαίνουν τα δικαιώματα των ξένων, το πρόβλημα της μετανάστευσης και τις ηθικές τους προεκτάσεις. Οι καλλιτέχνες αρθρώνουν με το έργο τους το χρέος και την ευθύνη όλων μας».

Δρ. Κωνσταντίνος Πρώιμος, ιστορικός και κριτικός της τέχνης

«Η Νατάσα Καρακατσάνη επιχειρεί να ανοίξει διόδους επικοινωνίας για δεκαπέντε εφήβους από δοκιμαζόμενες περιοχές του πλανήτη. Δεκαπέντε προσωπικότητες υπό διαμόρφωση, που οι παρούσες συνθήκες ζωής τους, συντελούν ρόλο σημαντικό σε αυτήν. Τα αγόρια αυτά αναγκάστηκαν να διαφύγουν από την πατρίδα τους, ξεκινώντας ένα ταξίδι, για το οποίο -όπως φαίνεται- γνωρίζουν μόνο την αφετηρία. Η φωτογράφος αποφεύγει κατά μια έννοια να τα παρουσιάσει. Προτιμά να τα αφήσει να αυτοσυστηθούν. Χρησιμοποιεί το φωτογραφικό μέσο με πραότητα, μεταπηδώντας διακριτικά από το πορτρέτο στο στιγμιότυπο, αποκαλύπτοντας τη διαλεκτική μεταξύ της εικόνας που έχει εκείνη γι' αυτά, με την εικόνα που εκείνα επιθυμούν να παρουσιάσουν για τον εαυτό τους. Οι εικόνες ισορροπούν μεταξύ μιας επιμελούς σκηνοθεσίας και μιας ατημέλητης αρπαγής της μορφής. Οι στάσεις που οι έφηβοι επιλέγουν να κρατήσουν απέναντι στον φακό, οι θέσεις των χεριών τους και οι αδιόρατες εκφράσεις του προσώπου τους, αποτελούν τη βάση του κώδικα επικοινωνίας, με τον οποίο δυνητικά επιχειρούν να συνομιλήσουν μαζί μας».

Γιάννης Στρατουδάκης, θεωρητικός της φωτογραφίας

Η έκθεση φωτογραφίας «Άγνωστος Προορισμός - Destination Unknown» της Νατάσας Καρακατσάνη εντάσσεται στο πρόγραμμα «ΧΑΝΙaRT 2016 - Εικαστικές Διαδρομές στο Νομό Χανίων» και αποτελεί το δεύτερο μέρος του τρίπτυχου αφιερώματος του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Χανίων - Ελαιουργείον στη «Φιλοξενία & Μετανάστευση» το οποίο περιλαμβάνει ακόμα την έκθεση σύγχρονης τέχνης «Καλωσορίσατε - Η Ευρωπαϊκή Φιλοξενία και τα Σύνορά της» που παρουσιάζεται στην Αίθουσα Τέχνης Μορφές (Γοβατζιδάκη 18, Παλιά Πόλη, Ρέθυμνο, Κρήτη) και την έκθεση φωτογραφίας «Γεφυρώνοντας Πολιτισμούς» της Κατερίνας Καλογεράκη που παρουσιάζεται στο Art Cafe Arokaria (Σαλαμίνος 7, Παλιά Πόλη, Ρέθυμνο, Κρήτη). Η έκθεση συνδιοργανώνεται από την Περιφέρεια Κρήτης, την Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, το Δήμο Πλατανιά, το Πανεπιστήμιο Κρήτης, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, την International Society for Cultural-Historical and Activity Research, το Art Cafe Kimolia και το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Χανίων - Ελαιουργείον.

Η Νατάσα Καρακατσάνη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1963. Σπούδασε οικονομικά στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και φωτογραφία στο Michigan State University/Dept. of Art, Art History & Design. Είναι ιδρυτικό μέλος της φωτογραφικής ομάδας OramaPhotos και του Κέντρου Βιβλίου Μαγνησιωτών Συγγραφέων, μέλος της Ελληνικής Σημειωτικής Εταιρείας, υπεύθυνη συντονισμού της Φωτογραφικής Ομάδας Φοιτητών/τριών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, συνεργάτιδα του Εργαστηρίου Λόγου και Πολιτισμού του Π.Θ. και συντάκτης του διαδικτυακού περιοδικού για τη φωτογραφία "fmag". Κείμενα και άρθρα της έχουν δημοσιευτεί στον τύπο, σε λογοτεχνικά και φωτογραφικά περιοδικά. Μελέτη της για τον φωτογράφο Δημήτρη Λέτσιο συμπεριλαμβάνεται στο βιβλίο «Πρόσωπα της Ανακασιάς Βόλου» (Ιωλκός, 2013). Φωτογραφική δουλειά της έχει εκτεθεί σε τέσσερις ατομικές εκθέσεις και έχει δημοσιευτεί σε φωτογραφικά περιοδικά στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Το ενδιαφέρον της εστιάζεται στους μηχανισμούς με τους οποίους επιδρά η απεικόνιση της ανθρώπινης μορφής στις σύγχρονες κοινωνίες ενώ, παράλληλα, μελετά τη σχέση του γραπτού λόγου με τη φωτογραφική εικόνα. Ζει στο Βόλο και εργάζεται στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.

Το πρόγραμμα «ΧΑΝΙaRT - Εικαστικές Διαδρομές στο Νομό Χανίων» υλοποιείται από το «Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Χανίων -Ελαιουργείον» σε συνεργασία με την Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, όλους τους Δήμους του Νομού Χανίων και τους Πολιτιστικούς Φορείς που έχουν σκοπό τη διερεύνηση και ανάπτυξη του Πολιτισμού και των Καλών Τεχνών.

Στόχος του προγράμματος «ΧΑΝΙaRT - Εικαστικές Διαδρομές στο Νομό Χανίων» είναι να αναδείξει ο Νομός Χανίων το εικαστικό δυναμικό του και να καταστεί ένα από τα σημαντικά κέντρα εικαστικών δράσεων της Ελλάδας, μια αρένα νέων καλλιτεχνικών τάσεων και ένα φόρουμ εικαστικού διαλόγου και δημιουργίας, ένα χωνευτήρι αλληλεπιδράσεων μεταξύ των γηγενών πολιτιστικών αξιών και των διεθνών ρευμάτων πρωτοπορίας, το βήμα παρουσίασης των δράσεων και αναζητήσεων τόσο των Δασκάλων της Τέχνης όσο και των ευφάνταστων Νέων Δημιουργών.

Παράλληλα με την προβολή του τόπου και την ανάδειξη του ντόπιου πολιτιστικού δυναμικού, στόχος παραμένει η κατασκευή ενός διαδραστικού δικτύου επικοινωνίας μεταξύ όλων των Κρητών Εικαστικών Δημιουργών, της τοπικής κοινωνίας, της ευρύτερης καλλιτεχνικής κοινότητας και του παγκόσμιου πολιτιστικού ιστού.

H Μη Κερδοσκοπική Εταιρία Πολιτισμού «Ελαιουργείον - Εργοστάσιο Τέχνης» δημιουργήθηκε με σκοπό να σώσει από την ερήμωση και τον αφανισμό το Παλιό Ελαιουργείο του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ζυμπραγού στο Νομό Χανίων της Κρήτης. Στόχος της είναι να στεγάσει στους χώρους του εκδηλώσεις πολιτισμού, μετατρέποντάς το σε έναν τόπο μνήμης και ένα πεδίο δράσεων στην ενδοχώρα του νησιού.

Το κτίριο του Παλιού Ελαιουργείου αποτελείται από τον κεντρικό οικοδομικό πυρήνα που κατασκευάστηκε με λιθοδομή τη δεκαετία του 1920 και από πτέρυγες - δορυφόρους κατασκευασμένες σε διαδοχικές οικοδομικές φάσεις ως τη δεκαετία του 1970. Το 1980 σταμάτησε η λειτουργία του ως λιοτρίβι και αφέθηκε να καταρρέει γοργά. Κατά την ανασυγκρότησή του στόχος ήταν η διατήρηση των πρωταρχικών υλικών του κτιρίου με τον αυθεντικό τεχνολογικό του εξοπλισμό με όσο το δυνατόν λιγότερες παρεμβάσεις. Ο μηχανικός εξοπλισμός του ελαιοτριβείου είναι Ελληνικής Κατασκευής(!) από τις αρχές της δεκαετίας του 1960 και διατηρήθηκε σαν σημείο μνήμης και αναφοράς των αρχικών λειτουργιών του χώρου.

Σήμερα το «Ελαιουργείον - Εργοστάσιο Τέχνης» είναι ένας πολυδιάστατος πολιτιστικός οργανισμός. Απαρτίζεται από την «Πινακοθήκη Εικαστικών Τεχνών Χανίων» που στόχο της έχει τη διοργάνωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων και την παρουσίαση περιοδικών εικαστικών εκθέσεων, και το «Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Χανίων» που σκοπός του είναι η διαφύλαξη, η παρουσίαση και η ανάδειξη των μόνιμων συλλογών του «Ελαιουργείου» και η προώθηση μαζί με τη μελέτη των διαδραστικών επαφών της Σύγχρονης Τέχνης με τον Άνθρωπο. Παράλληλα από το «Ελαιουργείον - Εργοστάσιο Τέχνης» εκπορεύονται έξι μεγάλα προγράμματα Επικοινωνίας, Συνεργασίας, Ανάπτυξης & Πολιτισμού: 1.«Ο Δρόμος των Μουσείων», 2.«Ο Κύκλος των Φαραγγιών», 3.«ΧΑΝΙaRT – Εικαστικές Διαδρομές στο Νομό Χανίων», 4.«Τέχνη & Οίνος – Τα Οινοποιεία Δυτικής Κρήτης στηρίζουν τον Πολιτισμό», 5.«Δημιουργική Φιλοξενία Καλλιτεχνών – Olivepress Art Residency» & 6.«Το Βήμα της Τέχνης».

Το παλιό λιοτρίβι που αναγεννήθηκε σε «Εργοστάσιο Τέχνης», βρίσκεται στο χωριό Δρομόνερο, 33 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της πόλης των Χανίων (30 λεπτά με το αυτοκίνητο), πάνω στον οδικό άξονα που οδηγεί στο γραφικό ψαροχώρι του Λιβυκού Πελάγους με τις μαγικές παραλίες: την Παλαιόχωρα.