Pictor: Εξερευνώντας το οικείο

Ένα παλιό σεκρετέρ, μέσα από τα συρτάρια του οποίου «συνδιαλέγονται» εικόνες της Θεσσαλονίκης και της Νέας Υόρκης. Ένα βίντεο που καταγράφει την προσφορά «δωρεάν αγκαλιάς» στους περαστικούς της Παλιάς Παραλίας. Ακολουθώντας «Το δίδυμο φάντασμα της οδού Ερνέστου Εμπράρ» μέσα από αρχειακό υλικό και μια προβολή σλάιντ. Νυχτερινές δράσεις μέσα στο «λαβύρινθο» των πολυκατοικιών, όπως τις μαρτυρούν-υπονοούν χρωματιστές, φωτεινές διαδρομές.

Μπορεί να ολοκληρώθηκε το εργαστήριο Pictor: εξερευνώντας το οικείο (περπατάω στην πόλη όταν η πόλη δεν είναι εδώ) που εμπνεύστηκε η Τέτα Μακρή και που διοργάνωσε με μεγάλη επιτυχία το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης τον Οκτώβρη του 2008, ωστόσο ο απόηχός του -συναντήσεις, προβληματισμοί, σκέψεις- γέννησε μια άλλη δράση. Κάποιες από τις ιδέες αυτές βρήκανε πρόσφορο έδαφος στο πρώην στρατόπεδο Κόδρα, όπου και θα φιλοξενηθούν αστικές προτάσεις καλλιτεχνών, αρχιτεκτόνων, designers και πολιτών της Θεσσαλονίκης από τις 3-12 Σεπτεμβρίου, στο πλαίσιο της διοργάνωσης «Πεδίο Δράσης Κόδρα», που διοργανώνει ο Πολιτιστικός Οργανισμός του δήμου Καλαμαριάς. Από το λιμάνι, μέχρι το ακρωτήρι της Καλαμαριάς, οι προτάσεις του Pictor διασχίζουν την πόλη και… «στρατοπεδεύουν» με σκοπό τη συνδρομή της τέχνης για τη βελτίωση του άστυ και της καθημερινότητάς μας σ’ αυτό. Όλα αυτά, στο πλαίσιο της γενικότερης προσπάθειας συνεργασίας με τα Μουσεία και τους πολιτιστικούς φορείς της πόλης.

Πιο συγκεκριμένα, στην έκθεση που παρουσιάζεται στο χώρο των ΚΟΙΤΩΝΩΝ του στρατοπέδου συμμετέχουν οι καλλιτέχνες: Λίλα Αγραφιώτη, Λένα Αθανασοπούλου, Ευγενία Γραμμένου, [Θάλεια Γρηγοριάδου-Ελένη Λαλούμη],[Σταύρος Δαγτζίδης-Βασίλης Καρκατσέλης-Ευθύμης Μουρατίδης], Νίκος Δίκας, Ιωάννα Καλή, Kalos@Klio (Χρήστος Καλός & Κλειώ Τανταλίδου), Χριστίνα Καραογλάνη, [Χρύσα Λέκκα -Μαρία Στεφανίδη], Αλεξάνδρα Μαραντίδου, [Άννα Μπονάρου- Ναταλία Αλεξίου], Φάνης Νούσκας, Φένια Παγώνη, [Ναταλία Παντελίδου- Πέννυ Κωστίνου], Σοφία Παρθενάκη, Μαρία Παριανού, Γιώργος Ρυμενίδης και Βαγγέλης Τρεμόπουλος.
Η ομότιμη καθηγήτρια της Σχολής Καλών Τεχνών του Α.Π.Θ., Τέτα Μακρή εξηγεί:

«Η ιδέα αυτών των συναντήσεων υπαγορεύτηκε από την ανάγκη της αναζήτησης και του προσδιορισμού της αύρας της πόλης και δεν απέβλεπε στην υποχρεωτική συμφιλίωση, πόσο μάλλον στην πρόκληση οργής, αλλά, σε ένα νεύμα για διάλογο. Μια απόπειρα να προσδιορισθεί η σύνθεση του “genius loci”, να ενωθούν οι τελείες, που σχηματίζουν το αντιφατικό, ακαθόριστο αλλά και περιέργως συναρπαστικό προφίλ της Θεσσαλονίκης. Μια αναζήτηση της σχέσης του σύγχρονου καλλιτέχνη με τον τόπο όπου ζει, τον τόπο μέσα από το χρόνο, το χρόνο μέσα από τον τόπο, που διαφυλάττει και ακυρώνει, που απελπίζει και παρηγορεί, που απομονώνει και επαναπροσεγγίζει.

Μια συνάντηση του εικαστικού με το βλέμμα του αρχαιολόγου, του ιστορικού, του αρχιτέκτονα της θεωρίας ή της πράξης, του ποιητή, του λογοτέχνη, του άλλου που περπατά πάνω σε μια διαστρωμάτωση, γοητεύεται ή θυμώνει, βλέποντας τη ζωή να αντιστέκεται, τόσο στο χάος, όσο και στο σχεδιασμό της, φτύνοντας στο πολυπολιτισμικό παρελθόν της, εξαφανίζοντας τα σημεία αναφοράς, σβήνοντας τα τελευταία ίχνη μνήμης μέσα στο θόρυβο και προσβλέποντας αποκλειστικά στο οικονομικό μέλλον της. Μια πόλη που φοβάται τη σιωπή, φοβάται να δει μέσα της, και που προσφέρει σίγουρες συνταγές μελαγχολίας. Και ίσως αυτό το τελευταίο δεν είναι ό,τι χειρότερο, για όσους αναζητούν το διάλογο και την επικοινωνία, μέσα από τη συναρπαστική και συγχρόνως οδυνηρή περιπέτεια, του καλλιτεχνικού διαβήματος».

Οι επιμελήτριες του ΚΣΤΘ Δόμνα Γούναρη και Αρετή Λεοπούλου αναφέρουν:

«Από το λιμάνι, μέχρι το ακρωτήρι της Καλαμαριάς, οι προτάσεις του Pictor διασχίζουν τη θάλασσα και παρουσιάζονται περιχαρακωμένες σε ένα παλιό στρατόπεδο, αλλά και έτοιμες για κάθε παρέμβαση στην πόλη. Πρωτοτυπία, επινοήσεις αστικές, παρεμβατικές, απλές και καθημερινές, που αποσκοπούν στη βελτίωση του πιο σημαντικού πράγματος στο άστυ, της καθημερινότητάς μας. Μέσα στον χρόνο που μεσολάβησε από το ξεκίνημα του Pictor μέχρι σήμερα που έφτασε η στιγμή παρουσίασης και υλοποίησης των προτάσεων όσων παρακολούθησαν και ακολούθησαν το όραμα που εμπνεύστηκε για μία ακόμη φορά η Τέτα Μακρή, ένα πράγμα παραμένει βέβαιο: κάτι φαίνεται να αλλάζει και αυτή δεν είναι παρά μόνον η αρχή! Και χαιρόμαστε που σε όλο αυτό είμαστε συνένοχοι».

Επιμέλεια: Αρετή Λεοπούλου, Δόμνα Γούναρη
Tο workshop Pictor ήταν μια πρόταση της Τέτας Μακρή στο ΚΣΤΘ.