Μαίρη Παρασκευά (1882-1951): Η Πρώτη Ελληνίδα Φωτογράφος

ΧΑΝΙΑ.– Στις 7 Σεπτεμβρίου 2016, στις 20:30, οι Φωτογραφικές Συναντήσεις Κυθήρων, υπό την αιγίδα του Δήμου Κυθήρων, και σε συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη και το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Χανίων – Ελαιουργείον παρουσιάζουν την έκθεση φωτογραφίας «Μαίρη Παρασκευά (1882-1951) – Η Πρώτη Ελληνίδα Φωτογράφος» σε επιμέλεια του Γιάννη Σταθάτου στον Άγιο Ρόκκο, Πλατεία 1821 & Δασκαλογιάννη, Σπλάντζια, Παλιά Πόλη, Χανιά, Κρήτη. Η έκθεση θα είναι ανοικτή κάθε μέρα 20:00-23:00 έως τις 22.9.2016 με Ελεύθερη Είσοδο.

Η θεματική της έκθεσης «Μαίρη Παρασκευά (1882-1951) – Η Πρώτη Ελληνίδα Φωτογράφος» έχει ιστορική βαρύτητα ενώ συνάμα είναι τρυφερή και ευαίσθητη. Ο επιμελητής Γιάννης Σταθάτος επέλεξε, τεκμηρίωσε και παρουσιάζει άρτια 30 έργα της Μαίρης Παρασκευά από το Αρχείο του Μουσείου Μπενάκη όπου σήμερα ανήκει η πολύτιμη συλλογή. Το έργο της παρουσιάσθηκε για πρώτη φορά τον Σεπτέμβριο 2014 κατά τη διάρκεια των Φωτογραφικών Συναντήσεων Κυθήρων. Η Παρασκευά είναι η πρώτη Ελληνίδα Φωτογράφος που δημιούργησε συστηματικό φωτογραφικό έργο, μεγάλο σε όγκο και υψηλό σε ποιότητα. Οι φωτογραφίες της παρουσιάζουν στιγμιότυπα από το περιβάλλον της μυθιστορηματικής της ζωής που ξετυλίχτηκε από την προεπαναστατική Ρωσία έως την Αίγυπτο, τις Μητροπόλεις της Ευρώπης και τα Μεσογειακά Θέρετρα των αρχών του 20ου αιώνα.

Ο επιμελητής της έκθεσης, θεωρητικός και ιστορικός της φωτογραφίας, ιδρυτής των Φωτογραφικών Συναντήσεων Κυθήρων, Γιάννης Σταθάτος, σημειώνει:

«Η μέχρις σήμερα κυρίαρχη εκδοχή της ιστορίας της Ελληνικής Φωτογραφίας στηρίζεται στη μελέτη και προβολή των επαγγελματιών φωτογράφων του ελλαδικού χώρου. Από τα τέλη όμως του 19ου αιώνα ανακαλύπτουμε μια παράλληλη και ριζικά διαφορετική διαδρομή: αυτή που διέγραψαν ορισμένοι ταλαντούχοι ερασιτέχνες της αστικής και μεγαλοαστικής κυρίως τάξης, το έργο των οποίων είναι ακόμα ελάχιστα γνωστό. Όπως αποκαλύπτεται από την πρόσφατη δωρεά του αρχείου της στο Μουσείο Μπενάκη, σημαντικότατο έργο ποιοτικά όσο και ποσοτικά δημιούργησε η Μαίρη Παρασκευά (1882-1951). Κόρη του Μυκονιάτη μεγαλοκτηματία Νικολάου Γρυπάρη, μεγάλωσε στην Μπαράνοφκα, το πατρικό κτήμα στη Βολυνία της Κριμαίας. Οι φωτογραφίες της, που την καθιστούν πρώτη Ελληνίδα φωτογράφο με ολοκληρωμένο και σε βάθος χρόνου προσωπικό έργο, συμπεριλαμβάνουν λήψεις από την Κριμαία, την Αίγυπτο, την Ελλάδα και άλλες Μεσογειακές χώρες. Πολυτιμότερες ίσως είναι οι εικόνες από τη ζωή στην προεπαναστατική Κριμαία, φωτογραφίες που αποπνέουν λυρισμό, ευαισθησία και νεανικό ενθουσιασμό συχνά εφάμιλλου των οικογενειακών φωτογραφιών του Jacques Lartigue».

Με την έκθεση φωτογραφίας «Μαίρη Παρασκευά (1882-1951) – Η Πρώτη Ελληνίδα Φωτογράφος» ολοκληρώνεται το τρίπτυχο αφιέρωμα στη Φωτογραφία που αναπτύσσεται στο Νομό Χανίων τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο του 2016. Η πρώτη δράση του αφιερώματος περιελάμβανε την έκθεση φωτογραφίας «Αυτή η Στιγμή που έχει προ πολλού παρέλθει - Προκλήσεις και Διλήμματα των Χανιωτών Φωτογράφων στο ξεκίνημα του 21ου αιώνα. Β΄ Μέρος» που παρουσιάζεται στο Κέντρο Φωτογραφίας & Κινηματογράφου Ζυμπραγού. Η δεύτερη δράση περιελάμβανε παρουσίαση του φωτογράφου Κωνσταντίνου Πίττα από τον ιστορικό και θεωρητικό της Φωτογραφίας, Κωστή Αντωνιάδη, μαζί με την παρουσίαση του φωτογραφικού λευκώματος «Εικόνες μιας άλλης Ευρώπης» στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Χανίων – Ελαιουργείον.

Η έκθεση φωτογραφίας «Μαίρη Παρασκευά (1882-1951) – Η Πρώτη Ελληνίδα Φωτογράφος» εντάσσεται στο πρόγραμμα «ΧΑΝΙaRT 2016 – Εικαστικές Διαδρομές στο Νομό Χανίων» που για τη φετινή περίοδο έχει γενικό θέμα: «Οδηγίες προς Ναυτιλλομένους και Ναυαγούς» και περιλαμβάνει εικαστικές εκθέσεις, διαλέξεις, μουσικές βραδιές και Δημιουργική Φιλοξενία Καλλιτεχνών (Art Residency) στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Χανίων – Ελαιουργείον. Η έκθεση συνδιοργανώνεται από την Περιφέρεια Κρήτης, την Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, το Δήμο Κυθήρων, την Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων, το Μουσείο Μπενάκη, τις Φωτογραφικές Συναντήσεις Κυθήρων, το Κέντρο Φωτογραφίας & Κινηματογράφου Ζυμπραγού και το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Χανίων – Ελαιουργείον.

Οι Φωτογραφικές Συναντήσεις Κυθήρων, που συμπεριλαμβάνουν το μοναδικό στη χώρα μας Συνέδριο για την Ιστορία της Ελληνικής Φωτογραφίας, εκτυλίσσονται κάθε χρόνο από το 2002 στο νοτιότερο νησί των Ιονίων και έχουν γίνει σταθερός πόλος έλξης για τους λάτρεις της καλλιτεχνικής και ιστορικής φωτογραφίες, αλλά και για τους επαγγελματίες του χώρου. Οι φετινές Συναντήσεις, σε επιμέλεια του Γιάννη Σταθάτου και της Πηνελόπης Πετσίνη, θα διεξαχθούν από 28/9 μέχρι 2/10. Πληροφορίες εδώ

Το πρόγραμμα «ΧΑΝΙaRT – Εικαστικές Διαδρομές στο Νομό Χανίων» υλοποιείται από το «Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Χανίων – Ελαιουργείον» σε συνεργασία με την Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, όλους τους Δήμους του Νομού Χανίων και τους Πολιτιστικούς Φορείς που έχουν σκοπό τη διερεύνηση και ανάπτυξη του Πολιτισμού και των Καλών Τεχνών.

Στόχος του προγράμματος «ΧΑΝΙaRT – Εικαστικές Διαδρομές στο Νομό Χανίων» είναι να αναδείξει ο Νομός Χανίων το εικαστικό δυναμικό του και να καταστεί ένα από τα σημαντικά κέντρα εικαστικών δράσεων της Ελλάδας, μια αρένα νέων καλλιτεχνικών τάσεων και ένα φόρουμ εικαστικού διαλόγου και δημιουργίας, ένα χωνευτήρι αλληλεπιδράσεων μεταξύ των γηγενών πολιτιστικών αξιών και των διεθνών ρευμάτων πρωτοπορίας, το βήμα παρουσίασης των δράσεων και αναζητήσεων τόσο των Δασκάλων της Τέχνης όσο και των ευφάνταστων Νέων Δημιουργών.

Παράλληλα με την προβολή του τόπου και την ανάδειξη του ντόπιου πολιτιστικού δυναμικού, στόχος παραμένει η κατασκευή ενός διαδραστικού δικτύου επικοινωνίας μεταξύ όλων των Κρητών Εικαστικών Δημιουργών, της τοπικής κοινωνίας, της ευρύτερης καλλιτεχνικής κοινότητας και του παγκόσμιου πολιτιστικού ιστού.

H Μη Κερδοσκοπική Εταιρία Πολιτισμού «Ελαιουργείον – Εργοστάσιο Τέχνης» δημιουργήθηκε με σκοπό να σώσει από την ερήμωση και τον αφανισμό το Παλιό Ελαιουργείο του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ζυμπραγού στο Νομό Χανίων της Κρήτης. Στόχος της είναι να στεγάσει στους χώρους του εκδηλώσεις πολιτισμού, μετατρέποντάς το σε έναν τόπο μνήμης και ένα πεδίο δράσεων στην ενδοχώρα του νησιού.

Το κτίριο του Παλιού Ελαιουργείου αποτελείται από τον κεντρικό οικοδομικό πυρήνα που κατασκευάστηκε με λιθοδομή τη δεκαετία του 1920 και από πτέρυγες - δορυφόρους κατασκευασμένες σε διαδοχικές οικοδομικές φάσεις ως τη δεκαετία του 1970. Το 1980 σταμάτησε η λειτουργία του ως λιοτρίβι και αφέθηκε να καταρρέει γοργά. Κατά την ανασυγκρότησή του στόχος ήταν η διατήρηση των πρωταρχικών υλικών του κτιρίου με τον αυθεντικό τεχνολογικό του εξοπλισμό με όσο το δυνατόν λιγότερες παρεμβάσεις. Ο μηχανικός εξοπλισμός του ελαιοτριβείου είναι Ελληνικής Κατασκευής(!) από τις αρχές της δεκαετίας του 1960 και διατηρήθηκε σαν σημείο μνήμης και αναφοράς των αρχικών λειτουργιών του χώρου.

Σήμερα το «Ελαιουργείον - Εργοστάσιο Τέχνης» είναι ένας πολυδιάστατος πολιτιστικός οργανισμός. Απαρτίζεται από την «Πινακοθήκη Εικαστικών Τεχνών Χανίων» που στόχο της έχει την παρουσίαση περιοδικών εικαστικών εκθέσεων και τη διοργάνωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων, και το «Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Χανίων» που σκοπός του είναι η διαφύλαξη, η παρουσίαση και η ανάδειξη των μόνιμων συλλογών του «Ελαιουργείου» και η προώθηση μαζί με τη μελέτη των διαδραστικών επαφών της Σύγχρονης Τέχνης με τον Άνθρωπο.

Παράλληλα από το «Ελαιουργείον - Εργοστάσιο Τέχνης» εκπορεύονται έξι μεγάλα προγράμματα Επικοινωνίας, Συνεργασίας, Ανάπτυξης & Πολιτισμού:1.«Ο Δρόμος των Μουσείων»,2.«Ο Κύκλος των Φαραγγιών», 3.«ΧΑΝΙaRT – Εικαστικές Διαδρομές στο Νομό Χανίων», 4.«Τέχνη & Οίνος – Τα Οινοποιεία Δυτικής Κρήτης στηρίζουν τον Πολιτισμό», 5.«Δημιουργική Φιλοξενία Καλλιτεχνών – Olivepress Art Residency» & 6.«Το Βήμα της Τέχνης».

Το παλιό λιοτρίβι που αναγεννήθηκε σε «Εργοστάσιο Τέχνης», βρίσκεται στο χωριό Δρομόνερο, 33 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της πόλης των Χανίων (30 λεπτά με το αυτοκίνητο), πάνω στον οδικό άξονα που οδηγεί στο γραφικό ψαροχώρι του Λιβυκού Πελάγους με τις μαγικές παραλίες: την Παλαιόχωρα.

Χορηγοί Επικοινωνίας (Aλφαβητικά): Art22 | Athens Voice | ελculture | Νέα TV | Fmag | Χανιώτικα Νέα