μετα-

Στις 31 Ιουλίου 2017, στις 20:30, το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Χανίων – Ελαιουργείον παρουσιάζει την έκθεση φωτογραφίας «μετα-» των καλλιτεχνών Louise Ashbrooke, Stella Johnson και Γεωργίας Ματσαμάκη στον Άγιο Ρόκκο. Η έκθεση θα είναι ανοικτή κάθε μέρα 19:00 - 22:00 έως τις 07.08.2017 με ελεύθερη είσοδο.

Η θεματική της έκθεσης φωτογραφίας «μετά» βασίζεται στη συντονισμένη εικαστική προέκταση της αποκάλυψης του επακόλουθου που προσδιορίζεται από το αντίστοιχο πρόθημα. Τέσσερις γυναίκες συντονίζουν τις διαδρομές τους σε μια αναζήτηση εννοιολογικού μετα-σχηματισμού της κοινής εμπειρίας τους πάνω στο μέσο και ταυτόχρονα μέσα στην πολυπλοκότητα της διαδραστικής μετά-λλαξης που αναπτύσσει η συμπόρευσή τους. Η Louise Ashbrooke με εκκίνηση το Λονδίνο, η Stella Johnson με αφετηρία τις Ανατολικές Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και η Χανιώτισσα Γεωργία Ματσαμάκη με αναφορές στη διεθνή μετα-τόπιση της ελαχιστοποίησης συντονίζουν τη φωτογραφική τους γωνία στην οριοθετημένη μετα-δόμηση της επιμελήτριας Μαρίας Μιχελογιάννη. Αιχμαλωτίζουν την εικόνα με οδηγό το συναίσθημα ή την λογική. Το χρώμα μετα-φέρει το άρωμα, το σκοτάδι φωτίζεται και η επιθυμία μετα-δίδεται.

Τέσσερις γυναίκες, τέσσερις οπτικές, μία πρόθεση, καμία μετα-στροφή.

Οι γραφές των δημιουργών είναι σύγχρονες, η εξέλιξη των ιστοριών τους και η αφήγηση του σύνθετου σεναρίου είναι ηθελημένα παλιομοδίτικη. Όπως παλιομοδίτικη είναι στα μάτια μας η βενετσιάνικη αρχιτεκτονική του ώριμου μανιερισμού που συγκροτεί το κτίριο του Αγίου Ρόκκου έτσι και η εξέλιξη της εικαστικής ιστορίας των τριών δημιουργών ακολουθεί την επιτακτική ροή σε ζώνες, τόξα, συμμετρίες, ισορροπίες και συνομιλίες που υπαγορεύει ο μανιερισμός του 17^ου αιώνα. Το θολοσκέπαστο σύμπαν του Αγίου Ρόκκου είναι ο κλειστός πειραματικός κώδωνας που εξελίσσονται, περιπλέκονται, κορυφώνονται και αποδομούνται οι τρείς παράλληλες μετα-φορές των δημιουργών.

Η έκθεση φωτογραφίας «μετα-» εντάσσεται στο πρόγραμμα «ΧΑΝΙaRT 2017 – Εικαστικές Διαδρομές στο Νομό Χανίων» που για τη φετινή περίοδο έχει γενικό θέμα: «Τέλος Εποχής» και περιλαμβάνει εικαστικές εκθέσεις, διαλέξεις, μουσικές βραδιές και Δημιουργική Φιλοξενία Καλλιτεχνών (Art Residency) στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Χανίων – Ελαιουργείον. Η έκθεση συνδιοργανώνεται από την Περιφέρεια Κρήτης, την Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, την Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων, το Κέντρο Φωτογραφίας & Κινηματογράφου Ζυμπραγού και το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Χανίων – Ελαιουργείον.

Ο Βενετσιάνικος Nαός του Αγίου Ρόκκου σώζεται σε καλή κατάσταση στη βορειοδυτική γωνία της Πλατείας 1821, στη Σπλάντζια της Παλιάς Πόλης των Χανίων, κοντά στο σημερινό ορθόδοξο Ναό του Αγίου Νικολάου. Αποτελείται από δυο διαφορετικής μορφής καμαροσκέπαστα κλίτη από τα οποία το αρχαιότερο ήταν το βόρειο, μια απλή κατασκευή χωρίς κανένα διάκοσμο.

Αντίθετα, το νότιο κλίτος έχει κτιστεί εξ' ολοκλήρου από λαξευτή τοιχοποιία, σύμφωνα με τις αρχιτεκτονικές αντιλήψεις του Βενετσιάνικου Μανιερισμού. Πρόκειται για κτίσμα με τονισμένους αρμούς στους πεσσούς, που καταλήγει στις στενές του πλευρές σε τριγωνικό αέτωμα, χωρίς καταέτιο γείσο. Η κύρια δυτική όψη, έχει τονισμένο τον κατακόρυφο άξονα με ένα θύρωμα, ένα ορθογώνιο πλαίσιο για επιγραφή και ένα στρογγυλό φεγγίτη.

Στη νότια όψη το κέντρο καταλαμβάνει θύρωμα με τριγωνικό αέτωμα και δυο μεγάλα παράθυρα. Κάτω από το γείσο υπάρχει επιγραφή : «Αφιερωμένο στον Άριστο και Μέγιστο Θεό και στον Θείο Ρόκκο. 1630». Η επιγραφή “D(IVO) ROCCO” (στο Θείο Ρόκκο) υπάρχει και στην πρόσοψη. Ο ναός φαίνεται να κτίστηκε μετά από κάποια επιδημία πανώλης από την οποία, όπως είναι γνωστό, προστάτευε ο Άγιος Ρόκκος.

Πρόσφατα ο Ναός συντηρήθηκε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων και στο εσωτερικό του πραγματοποιήθηκε ανασκαφή που εμφάνισε τμήματα από τη αρχαία Κυδωνία και μέρος οικισμού από τους Μινωικούς χρόνους. Τα επίπεδα της ανασκαφής είναι ορατά από το εσωτερικό του μνημείου καθώς τμήμα του πατώματος του έχει αντικατασταθεί με υαλοπίνακες.

Το πρόγραμμα «ΧΑΝΙaRT – Εικαστικές Διαδρομές στο Νομό Χανίων» υλοποιείται από το «Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Χανίων – Ελαιουργείον» σε συνεργασία με την Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, όλους τους Δήμους του Νομού Χανίων και τους Πολιτιστικούς Φορείς που έχουν σκοπό τη διερεύνηση και ανάπτυξη του Πολιτισμού και των Καλών Τεχνών.

Στόχος του προγράμματος «ΧΑΝΙaRT – Εικαστικές Διαδρομές στο Νομό Χανίων» είναι να αναδείξει ο Νομός Χανίων το εικαστικό δυναμικό του και να καταστεί ένα από τα σημαντικότερα κέντρα εικαστικών δράσεων της Ελλάδας, μια αρένα νέων καλλιτεχνικών τάσεων και ένα φόρουμ εικαστικού διαλόγου και δημιουργίας, ένα χωνευτήρι αλληλεπιδράσεων μεταξύ των γηγενών πολιτιστικών αξιών και των διεθνών ρευμάτων πρωτοπορίας, το βήμα παρουσίασης των δράσεων και αναζητήσεων τόσο των Δασκάλων της Τέχνης όσο και των ευφάνταστων Νέων Δημιουργών.

Παράλληλα με την προβολή του τόπου και την ανάδειξη του ντόπιου πολιτιστικού δυναμικού, στόχος παραμένει η κατασκευή ενός διαδραστικού δικτύου επικοινωνίας μεταξύ όλων των Κρητών Εικαστικών Δημιουργών, της τοπικής κοινωνίας, της ευρύτερης καλλιτεχνικής κοινότητας και του παγκόσμιου πολιτιστικού ιστού.

H Μη Κερδοσκοπική Εταιρία Πολιτισμού «Ελαιουργείον – Εργοστάσιο Τέχνης» δημιουργήθηκε με σκοπό να σώσει από την ερήμωση και τον αφανισμό το Παλιό Ελαιουργείο του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ζυμπραγού στο Νομό Χανίων της Κρήτης. Στόχος της είναι να στεγάσει στους χώρους του εκδηλώσεις πολιτισμού, μετατρέποντάς το σε έναν τόπο μνήμης και ένα πεδίο δράσεων στην ενδοχώρα του νησιού.

Το κτίριο του Παλιού Ελαιουργείου αποτελείται από τον κεντρικό οικοδομικό πυρήνα που κατασκευάστηκε με λιθοδομή τη δεκαετία του 1920 και από πτέρυγες - δορυφόρους κατασκευασμένες σε διαδοχικές οικοδομικές φάσεις ως τη δεκαετία του 1970. Το 1980 σταμάτησε η λειτουργία του ως λιοτρίβι και αφέθηκε να καταρρέει γοργά. Κατά την ανασυγκρότησή του στόχος ήταν η διατήρηση των πρωταρχικών υλικών του κτιρίου με τον αυθεντικό τεχνολογικό του εξοπλισμό με όσο το δυνατόν λιγότερες παρεμβάσεις. Ο μηχανικός εξοπλισμός του ελαιοτριβείου είναι Ελληνικής Κατασκευής(!) από τις αρχές της δεκαετίας του 1960 και διατηρήθηκε σαν σημείο μνήμης και αναφοράς των αρχικών λειτουργιών του χώρου.

Σήμερα το «Ελαιουργείον - Εργοστάσιο Τέχνης» είναι ένας πολυδιάστατος πολιτιστικός οργανισμός. Απαρτίζεται από την «Πινακοθήκη Εικαστικών Τεχνών Χανίων» που στόχο της έχει τη διοργάνωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων και την παρουσίαση περιοδικών εικαστικών εκθέσεων, και το «Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Χανίων» που σκοπός του είναι η διαφύλαξη, η παρουσίαση και η ανάδειξη των μόνιμων συλλογών του «Ελαιουργείου» και η προώθηση μαζί με τη μελέτη των διαδραστικών επαφών της Σύγχρονης Τέχνης με τον Άνθρωπο. Παράλληλα από το «Ελαιουργείον - Εργοστάσιο Τέχνης» εκπορεύονται έξι μεγάλα προγράμματα Επικοινωνίας, Συνεργασίας, Ανάπτυξης & Πολιτισμού: 1.«Ο Δρόμος των Μουσείων», 2.«Ο Κύκλος των Φαραγγιών», 3.«ΧΑΝΙaRT – Εικαστικές Διαδρομές στο Νομό Χανίων», 4.«Τέχνη & Οίνος – Τα Οινοποιεία Δυτικής Κρήτης στηρίζουν τον Πολιτισμό», 5.«Δημιουργική Φιλοξενία Καλλιτεχνών – Olivepress Art Residency» & 6.«Το Βήμα της Τέχνης».

Το παλιό λιοτρίβι που αναγεννήθηκε σε «Εργοστάσιο Τέχνης», βρίσκεται στο χωριό Δρομόνερο, 33 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της πόλης των Χανίων (30 λεπτά με το αυτοκίνητο), πάνω στον οδικό άξονα που οδηγεί στο γραφικό ψαροχώρι του Λιβυκού Πελάγους με τις μαγικές παραλίες: την Παλαιόχωρα.