Η Φωτογραφία συναντά την Ποίηση

Η φωτογραφική ομάδα Instantane παρουσιάζει από 1 έως 10 Ιουλίου 2019, στο Πολιτιστικό Κέντρο "Μελίνα Μερκούρη", (Ηρακλειδών 66Α & Θεσσαλονίκης), στο Θησείο, το project «H Φωτογραφία συναντά την Ποίηση».

Δεν σκοπεύαμε να αντιπαρατεθούμε με τα τεράστια σε αξία ποιήματα που οι ίδιοι οι φωτογράφοι διαλέξαμε, ο καθένας διαφορετικό, αλλά προσπαθήσαμε να βρούμε εκείνο το σημείο όπου συναντιούνται οι αισθήσεις μας όταν διαβάζουμε αυτά τα ποιήματα. Ο στόχος ήταν να μεταφέρουμε τα συναισθήματα που απορρέουν από την προσωπική μας σχέση με το συγκεκριμένο ποίημα και να τα μεταδώσουμε με την χρήση του φωτογραφικού συντακτικού στην οπτική γλώσσα. Σε μια γλώσσα παγκόσμια όπου όλοι οι λαοί του κόσμου μπορούμε να συνεννοηθούμε και να επικοινωνήσουμε.

Το ταξίδι αυτό μας προσέφερε την χαρά της έκπληξης αλλά και την δυσκολία ή την πρόκληση να εκφραστούμε πιο συγκεκριμένα μέσα στη σιωπή που διακατέχει μια εικόνα και περιμένει την ανταπόκριση του θεατή για να απελευθερωθεί.

Θα ήθελα να παραθέσω τον τρόπο δουλειάς μας στην φωτογραφική μας ομάδα και να εξηγήσω τους λόγους που αφορούν την επιλογή του συγκεκριμένου εγχειρήματος: Κάθε φωτογράφος διάλεξε ένα ποίημα που ακουμπάει βαθιά στην καρδιά του, που τον συγκινεί, τον εκφράζει και αγαπάει. Στις συναντήσεις μας ο φωτογράφος προσπάθησε να εξηγήσει πώς ταυτίζεται με την επιλογή του αυτή και να κάνει μια προσωπική ανάλυση του ποιήματος. Προσπαθήσαμε όλοι μας να βοηθήσουμε ο ένας τον άλλον για να δημιουργηθούν ιδέες οι οποίες θα βοηθούσαν τις προσπάθειές μας και κατόπιν τις λήψεις μας.

Η διαδραστική αυτή προσέγγιση βοήθησε όλους μας, να εμβαθύνουμε, να αναλύσουμε, να δούμε ένα ποίημα από πολλές διαφορετικές προοπτικές και να μπούμε όσο πιο εσωτερικά και βαθιά μέσα στην ουσία.

Στόχος ήταν σε ένα άλλο επίπεδο να επιλέξει ο ίδιος ο φωτογράφος τους τρόπους λήψεις και συνάντησης των φωτογραφιών του με το ποίημα που έχει επιλέξει. Το σημείο συνάντησης όλου του εγχειρήματος βρίσκεται στα βαθύτερα ένστικτα του φωτογράφου και μέσα στην ψυχή του. Δηλαδή η επιλογή του ποιήματος, το ίδιο το ποίημα, η δημιουργική φάση λήψεων, η συλλογή και επιμέλεια των φωτογραφιών του, και προσεγγίζουν ουσιαστικά με έναν τρόπο ιδιαίτερα προσωπικό την «αντανάκλαση» που δημιουργείται από την επιλογή του.

Στην επόμενη φάση της δουλειάς μας κάθε φωτογράφος προσπάθησε να προτείνει φωτογραφίες διάσημων φωτογράφων που κατά την άποψή του θα ταίριαζαν με το ποίημα. Αυτή η διαδικασία μας βοήθησε να ανιχνεύσουμε τον τρόπο και το ύφος των φωτογραφιών που ίσως αναζητούσαμε.

Η τρίτη φάση και μεγαλύτερη σε διάρκεια ήταν η δημιουργική εργασία λήψεων επιλογών και σχολιασμών των φωτογραφιών μας στις καθιερωμένες συναντήσεις μας κάθε Τετάρτη.

Η τέταρτη φάση ήταν η κατ’ ιδίαν πολύωρη συνάντησή μου με κάθε φωτογράφο για να κάνουμε μια ανασκόπηση όλης της διαδικασίας και να επιλεγεί η τετράδα «συνάντησής μας» με το ποίημα.

Ήταν μια πρόκληση αυτό το project για όλη την ομάδα. Η πρόθεσή μας δεν ήταν μόνο να αναλύσουμε το ποίημα και να αγαπήσουμε την ποίηση αλλά να «συναντηθούμε» με αυτήν σε έναν κοινό τόπο, την ψυχή του ανθρώπου που βρίσκεται πίσω από μια φωτογραφική μηχανή. Εάν καταφέραμε να περιγράψουμε την κατάσταση της ψυχής μας όταν διαβάζουμε το ποίημα, τότε θα έχουμε καταφέρει να συναντηθούμε με μια συγκίνηση που κινητοποιεί και ταράζει, που αναρωτιέται και συναισθάνεται.

Η τελική φάση του project είναι το αποτέλεσμα της δουλειάς μας και ότι όμορφο και διαφορετικό μπορεί να επιφέρει η επικοινωνία του, και είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι γι’ αυτό. Όλοι όσοι δουλέψαμε περιμένουμε με χαρά την ολοκλήρωση αυτού του εγχειρήματος που δεν είναι άλλη από την αντίδραση του θεατή απέναντι στο έργο μας.

Προσωπικά είμαι πολύ χαρούμενος που υπάρχει η φωτογραφική ομάδα Instantane και υπερήφανος για τους φωτογράφους – μέλη της.

Βαγγέλης Ταμβάκος

Μετέχοντες φωτογράφοι: Αντωνοπούλου Ξένια, Βελονάκη Πένυ, Γκίγκας Γιώργος, Γιωτάκης Στέφανος, Ευσταθίου Ματία, Κουτσούμπα Μαρίνα, Κουφοπούλου Ευδοξία, Λιάτου Βίβιαν, Λώλος Μπάμπης, Μασούρας Μπάμπης, Μπάντος Δημήτρης Μπεμπένη Μαρία, Παππάς Φίλιππας, Παπαδάκος Δημήτρης, Ταμβάκος Βαγγέλης, Τασούλα Βίκυ, Τζαβάρα Χρύσα, Τσιαμούρη Νίκη, Χρήστου Φιλιώ.

Ποιήματα ως πηγής έμπνευσης:
Καλοκαιρινή Βροχή – Ναζίμ Χικμέτ
Πόσες μάσκες και πόσες άλλες - "35 σονέτα" Φερνάντο Πεσσόα
Η Πόλις – Κωνσταντίνος Καβάφης
Κονιάκ Μηδέν Αστέρων – Κική Δημουλά
Η Σονάτα του Σεληνόφωτος – Γιάννης Ρίτσος
Το βράδυ - Κώστας Καρυωτάκης
Φωτογραφία χεριού – Κική Δημουλά
Νεότερος – Νίκος Καρούζος
Το παράπονο – Οδυσσέας Ελύτης
Alone – Edgar Allan Poe
Εμένα οι φίλοι μου – Κατερίνα Γώγου
Επέστρεφε – Κωνσταντίνος Καβάφης
Πέρασα – Κική Δημουλά
Αερικό – Θανάσης Παπακωνσταντίνου
Διάφανες Αυλαίες – Ανδρέας Εμπειρίκος
Κεριά – Κωνσταντίνος Καβάφης
Η πιο όμορφη θάλασσα – Ναζίμ Χικμέτ
Απόσπασμα από τον «Αλχημιστή» - Paulo Coelho
Όσο μπορείς – Κωνσταντίνος Καβάφης