Ομάδα Φιλοπάππου

Το TAF παρουσιάζει την έκθεση Ομάδα Φιλοπάππου που θα διαρκέσει από 19 Σεπτεμβρίου έως και 2 Οκτωβρίου 2011.

H έκθεση ανοίγει ακριβώς 10 χρόνια μετά από την πρώτη παρουσίαση της ομάδας Φιλοπάππου και εξερευνά την πορεία της. Συγκεντρώνει έργα που προέκυψαν από τις έξι δράσεις που πραγματοποίησε και δίνει έμφαση σε αρχειακό υλικό που τεκμηριώνει τις δραστηριότητες και έρευνές της από το 2001 έως σήμερα. Δεν πρόκειται άρα για μια εργοκεντρική έκθεση αλλά για μια έκθεση-δράση που εξετάζει τους όρους μιας συλλογικής ή ατομικής δημιουργικής διαδικασίας.

Η ομάδα Φιλοπάππου αποτελεί μια από τις μακροβιότερες εν ενεργεία συλλογικότητες στην Ελλάδα στην οποία συμμετέχουν ή έχουν συμμετάσχει πολλοί εικαστικοί της νεότερης γενιάς. Λειτουργεί χωρίς επίσημα μέλη, στη βάση μιας αυτοδιοργάνωσης με γνώμονα την προσωπική συνείδηση και τις αποφάσεις που λαμβάνονται μέσω ανοιχτών συζητήσεων μεταξύ των εκάστοτε συμμετεχόντων. Οι δράσεις της έχουν ως κύριο σκοπό την επανενεργοποίηση σημείων της πόλης και τόπων με πολύ ισχυρή ιστορία ή αρχαιολογικό, τουριστικό και αστικού σχεδιασμού ενδιαφέρον.

Την άνοιξη του 2001 ξεκινήσαν συναντήσεις με σκοπό να πραγματοποιηθεί μια δράση στο αρχαίο νταμάρι του Φιλοπάππου. Από εκεί προέκυψε το όνομα της Ομάδας, αν και όχι συνειδητά από τους συμμετέχοντες αλλά από τρίτους για καθαρά πρακτικούς λόγους. Αποτέλεσμα των συναντήσεων ήταν η έκθεση: 37-58°Β/23-43°Α,τίτλος που κατονομάζει τις γεωγραφικές συντεταγμένες του παλιού λατομείου στο λόφο Μουσών του Φιλοπάππου. Η έκθεση διήρκεσε μια νύχτα, την Τετάρτη 19 Σεπτεμβρίου 2001. Χαρακτηριστικό αυτής της δράσης ήταν η κατασκήνωση των συμμετεχόντων για μία εβδομάδα στο χώρο. Το στοιχείο αυτό διατηρήθηκε στις επόμενες δράσεις όπως στην έκθεση Ερειπίων Ένοικοι (2002) σε ένα εγκαταλελειμμένο ξενοδοχείο στην Πορταριά Πηλίου, στις δράσεις Μέμορυ Γκέιμ (2003) στο Ζούμπερι και Solus Locus (2003) στην Ιθάκη, της οποίας το αποτέλεσμα εκτέθηκε στην γκαλερί Gazonrouge. Μέσα από τη δράση στην Ιθάκη διαμορφώθηκε ένα επιπλέον στοιχείο, η κατασκευή των κανόνων ενός «παιχνιδιού». Το παιχνίδι αποτέλεσε το μέσο δραστηριοποίησης των συμμετεχόντων με σκοπό την ανάδειξη των όρων εκείνων που θα επέτρεπαν την παραγωγή, ή όχι, συλλογικού έργου.

Με τη δράση Και Εγώ στην Αρκαδία (2007) που παρουσιάστηκε στην 2η Μπιενάλε της Αθήνας, η ομάδα συνέχισε την έρευνά της «περιδιαβαίνοντας» πάνω στο ομότιτλο έργο του Poussin. Δημιούργησε έναν τόπο, έναν εφήμερο χώρο πύκνωσης και εστίασης, μετακινούμενο και κάθε μέρα διαφορετικό, που προϋπέθετε συνεργούς. Μέσα από την Αρκαδία η ομάδα έθεσε θεματικές που σχετίζονται με το φυσικό και τεχνητό παράδεισο, το θάνατο και την αιωνιότητα, το ρίζωμα και το πέρασμα, τη συλλογικότητα και την κοινότητα.

Παράλληλα, βρίσκεται σε εξέλιξη το project Αλέξανδρος Ιόλας και η έρευνα της ομάδας Φιλοπάππου που αφορά στην ενεργοποίηση το τόπου της Βίλας Ιόλα. Η Βίλα Ιόλα φέρει όλα τα σημεία μιας βεβήλωσης ενός τόπου με μεγάλη σημασία στην ιστορία της σύγχρονης τέχνης στην Ελλάδα εγείροντας ερωτήματα σχετικά με τη διαμόρφωση ενός σύγχρονου καλλιτεχνικού πεδίου.

Η συγκέντρωση και παρουσίαση του υλικού της δεκάχρονης δραστηριότητας της ομάδας στα πλαίσια της παρούσας έκθεσης σηματοδοτεί έναν απολογισμό και αποτελεί μια ακόμα δράση καθώς και ένα κάλεσμα συνεργίας με το κοινό.

Στην έκθεση διατίθεται το δίγλωσσο βιβλίο της Ομάδας Φιλοπάππου με τίτλο ομάδα Φιλοπάππου-καταγραφές 01-11, με κείμενα της Φαίης Ζήκα, Χριστόφορου Μαρίνου, Θεόφιλου Τραμπούλη, Χαρίκλειας Χάρη και Κώστα Χριστόπουλου, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ευρασία.